نام پژوهشگر: مهدی محرمی بالان

محاسبه جدول داده- ستانده استان تهران بر مبنای ضرایب فنی داخلی مطالعه موردی استان تهران
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی - دانشکده اقتصاد 1390
  مهدی محرمی بالان   مهدی تکیه

روش های سهم مکانی به دلیل صرفه جویی در وقت و هزینه یکی از مناسب ترینروش ها جهت برآورد ضرایب منطقه ای به شمار می روند. اما پژوهشگران مختلف معتقدند که روش های فوق از دقت کافی برخوردار نبوده و مدل هایی که بر اساس این رویکرد تدوین می شوند، ضرایب منطقه ای را بیش از حد براورد می کنند. در این میان تجمیع نامناسب بخش ها نیز می تواند بر نارسایی این روش بیفزاید. دو اقتصاددان به نام های فلگ و وبر نیز معتقدند که اعمال روش های سهم مکانی بر ضرایب فنی ملی، ضرایب منطقه ای را بیش از حد برآورد می کند. در واقع این نکته که ادغام مبادلات واسطه ای با منشا خارجی در مبادلات داخلی که منجر به بزرگتر شدن ضرایب فنی و متعاقبا برآورد بیش از حد ضرایب فنی منطقه ای می شود زمینه ورود مبحث تفکیک واردات واسطه ای را به حوزه جدول داده- ستانده فراهم کرده است. از این رو این دوبرای رفع این مشکل ضرایب فنی داخلی (ضرایب فنی ملی منهای واردات واسطه ای) را معرفی کرده و مدعی اند، اعمال روش های سهم مکانی بر ضرایب فنی داخلی در مقایسه با ضرایب فنی ملی، برآوردهای دقیق تری از ضرایب منطقه ای تولید می کند. علی رغم پژوهش های انجام گرفته در خارج، این ابعاد مورد توجه پژوهشگران داخلی قرار نگرفته است. لذا در این پژوهش به منظور بررسی ادعای فوق، جدول داده- ستانده استان تهران یکبار بر مبنای ضرایب فنی ملی و بار دیگر بر مبنای ضرایب فنی داخلی محاسبه و نتایج دو جدول بر اساس ضرایب فزاینده تولید مورد مقایسه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج نشان می دهند که محاسبه جدول داده- ستانده استان تهران بر مبنای ضرایب فنی داخلی در مقایسه با ضرایب فنی ملی از دقت بیشتری برخوردار بوده و قادر است تا حدی از نارسایی موجود در روش هاس سهم مکانی را برطرف سازد. روش جدید نه تنها می تواند در مقایسه با روش متعارف برآوردهای کوچکتری از ضرایب فزاینده تولید استان تهران تولید کند بلکه ستانده استان در جدول مزبور از درصد خطای کمتری با ستانده متناظر در حساب های منطقه ای برخوردار است.