نام پژوهشگر: صدیقه پورباقری زرندی

نقد و بررسی نظرات "ذهبی" در باب اسرائیلیات
پایان نامه دانشگاه تربیت معلم - تهران - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1389
  صدیقه پورباقری زرندی   فاطمه السادات تهامی

این پژوهش با هدف شرح و نقد کتاب الاسرائیلیات فی التفسیر والحدیث تألیف محمد حسین ذهبی است. ورود اسرائیلیات به منابع اسلامی وآمیخته شدن آن با روایات اصیل، آسیب فراوانی به فرهنگ اسلامی وارد کرده است. علمای مفسر و محدثان جهان اسلام بدین خطر اذعان دارند، اهمیت و ضرورت این تحقیق دربیان و شرح دیدگاه های محمد حسین ذهبی درباره اسرائیلیات است.در این راستا این سوالات مطرح است که شیوه ی تألیف موضوعات و روش وی در طرح مسائل چگونه است؟ مفاهیم و اصطلاحات محوری کتاب به چه صورت تبیین شده است و دیدگاه وی درباره ی راویان و مفسران اسرائیلیات چیست؟در جهت تبیین موضوع و پاسخ به سوالات، بعد از ارائه ی تصویر کلی از کتاب، نظریات و دیده گاهای ذهبی در قالب موضوعاتِ جداگانه، مشخص و بر پایه ی منابع معتبر، شرح داده شده و در موارد نیاز دیدگاه های وی با نظریات علمای دیگر از شیعه و سنی مقایسه و نقد شده است. در انتها علاوه بر آشنایی با نظریات ذهبی در رابطه با اسرائیلیات،این نتیجه حاصل شده است که محتوای کتاب در قسمت مربوط به منابع ، معنا و منشأ ورود اسرائیلیات با نظریات علمای دیگر مشابه است و در قسمت مربوط به راویان روایات اسرائیلی و کتب تفسیری خالی از شائبه ی جانبداری نیست و بررسی بیشتری می طلبد.