پایان نامه ای که درپیش رو دارید، به بررسی دیوان نجیب کاشانی ازدیدگاه تلمیحات و اشارات می پردازد. تلمیحاتی که مربوط به عقاید مردمی،سنن ادبی،قصص قرآنی،اصطلاحات علمی وآداب ورسوم است. چرا که آثار ادبی هرملت در هر قالب وشکلی که باشد، تصویرگر اوضاع اجتماعی آن ملت است و پرداختن به آنها در واقع راه یافتن به آن سوی مرزهای علم و اندیشه و شناخت جوامع روزگاران پیشین است.نجیب نیز توانسته بسیاری از رسوم و باورهای مردمی مربوط به روزگار صفویه را همراه با تصویرپردازی های خیالی به نظم بکشد و این گونه میزان تأثیر پذیری خویش را از اندیشه های اجتماعی و بهره گیری از دانش های روزگار نشان دهد. در این پایان نامه، تلمیحات و اشاراتی چون : رسم شکار جرگه ، رسم ترنج طلا و نارنج زدن عروس و داماد به یکدیگر، جشن سالْ گره، عقیده به مرغ آمین و استفاده از طلای کشته به عنوان مرهم و... را از دیوان نجیب گردآوری نموده و به شرح و توضیح آنها پرداخته ام و سعیم برآن بوده تا مطالب و نهفته ها؛ با استفاده از کتب تاریخی عصر صفوی و فرهنگ های مختلف فارسی، مستندسازی گردد و برای هریک، ابیاتی به عنوان شاهد مثال از دیگر شاعران پارسی گوی، به خصوص معاصران نجیب ذکر شود. نیز برای تصدیق و تایید کلام خود در مورد قصص قرآنی و باورهای دینی مردمی از تفاسیر قرآن استفاده کرده ام و آیاتی از قرآن را ارائه نموده ام تا از این طریق جرعه نوشی شاعر از سرچشمه ی زلال فرهنگ اسلامی به تصویر کشیده شود . این پژوهش در سه فصل تهیه و تنظیم گردیده است: فصل اول :کلیات که شامل بیان مسئله و اهداف تحقیق است. فصل دوم : بدنه ی اصلی این پژوهش است که تلمیحات و اشارات را در بر می گیرد. فصل سوم : نتیجه گیری