نام پژوهشگر: محمدامین سارلی

بررسی رنگپذیری نانوالیاف نایلون 6 توسط یک رنگزای راکتیو جدید با خاصیت ضدباکتری و ضدحشره
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه گیلان - دانشکده فنی و مهندسی 1390
  محمدامین سارلی   علی شمس ناتری

رنگزاهای راکتیو ترکیباتی آلی هستند که قادر به تشکیل پیوند کووالانسی با گروه نوکلئوفیل زنجیر پلیمری لیف می باشند، در نتیجه وقتی بین رنگزا و لیف پیوند برقرار می شود رنگزا قسمتی از لیف می گردد. به علت تماس نزدیک پوست با منسوجات، مدت کوتاهی پس از پوشیدن لباس، منسوج در معرض هجوم میکروارگانیسم ها قرار می گیرد. باکتری ها میکروارگانیسم هایی هستند که در شرایط مرطوب رشد کرده و مشکلات متعددی را به وجود می آورند. از طرف دیگر گزش بسیاری از حشرات موجب واکنش های نامطلوب و ناخواسته زیادی می گردد و نقش مهمی در انتقال تعداد زیادی از بیماری های مسری دارند. با کوپل کردن گروه های شیمیایی خاص مانند سولفونامیدها با خاصیت ضد باکتری و دی اتیل تولوآمید (deet) که دارای خاصیت ضد حشره است، می توان رنگزاهای ضد باکتری و ضد حشره ی متنوعی با عملکرد های بالا تولید کرد. در این راستا ابتدا (deet) در موقعیت پارا نیتره شد و سپس محصول نیتره شده در حضور (c2h5oh)، (sncl2) و (hcl) برای تولید گروه آمینو، احیا گردید. سپس محصول آمین دارشده با تری کلرو تری آزین در زیر دمای 5 درجه ی سانتی گراد واکنش داد. در نهایت مواد واسطه با (h-acid) واکنش داده و جزء کوپل شونده تولید شد. نمک های دی آزونیوم سولفونامید شامل سولفادی آزین (sfd)، سولفامرازین (sfmr) و سولفادیمیدین (sfdd) با استفاده از (hcl) و (nano2) دی آزوته شده اند. در نهایت نمکهای دی آزونیوم با جزء کوپل شونده کوپل گردید تا رنگزاهای جدید تولید شود. رنگزاهای سنتز شده فیلتر و خالص سازی گردید. برای بررسی و شناسایی رنگزاها از روش های آنالیز دستگاهی مانند (1h nmr)، (ftir) و اسپکتروسکوپی (uv-visible) استفاده شد. در انتها خاصیت ضد حشره و ضد باکتری رنگزاها با روش های تست استاندارد مورد بررسی قرار گرفت. نتایج، فعالیت ضدباکتری و ضدحشره ی رنگزاها را تایید کردند. در مرحله ی بعد نانوالیاف نایلون6 با بدست آوردن غلظت بهینه، الکتروریسی شد. مورفولوژی نانوالیاف حاصله قبل و بعد از رنگرزی با رنگزای راکتیو سنتز شده با استفاده از میکروسکوپ الکترونی (sem) بررسی شد و رنگپذیری نانوالیاف نایلون6 مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج حاصل از تصاویر sem نانوالیاف قبل و بعد از رنگرزی با رنگزا، درصد فیکسه شدن رنگزا و درصد رمق کشی رنگزا نشان داد که نانوالیاف نایلون6 رنگپذیر می باشد به این دلیل که با رنگزای راکتیو پیوند کووالانسی ایجاد کرده است.