نام پژوهشگر: عادل سرخوشی

بررسی سنگهای دگرگونی شرق کوه بلقیس، جنوب غرب ماهنشان
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه زنجان 1390
  عادل سرخوشی   جواد ایزدیار

چکیده مجموعه ی دگرگونی ماهنشان در محدوده ی طول های جغرافیایی? 40 و ?47 تا 30? و ?47 شرقی و عرضهای جغرافیایی ?37 و ?36 تا ?36 و ?36 شمالی واقع شده است. این منطقه از نظر تقسیمات کشوری جزء استان زنجان و از نظر تقسیم بندی زونهای زمین شناسی محل برخورد سه زون ایران مرکزی، البرز-آذربایجان و سنندج-سیرجان می باشد. ادامهِ ی این مجموعه درمنطقه ی دگرگونی تکاب دیده می شود. با توجه به ترکیب سنگ مادر اولیه که تحت تاثیر دگرگونی ناحیه ای قرار گرفته است، سنگهای دگرگونی متاپلیت ها، متابازیت ها، کالک-سلیکات ها، کوارتز-فلدسپات ها و سنگهای آهکی (مرمرها) در منطقه به وجود آمده اند. این سنگهاد تحت تاثیر دگرشکلی های مختلف قرار گرفته اند و به صورت پلی متامورفیک دگرگون شده اند. در این مطالعه سنگهای متاپلیت را به دلیل ترکیب مناسب و ظهور کانی ها و ثبت فازهای دگرشکلی بیشتر مورد بررسی قرار داده ایم. با مطالعه ماکروسکوپی و میکروسکوپی این سنگ ها، سه فاز دگرشکلی d1، d2 و d3 مشخص گردید که دو فاز دگرشکلی d1 و d2 همزمان با دو فاز دگرگونی m1 و m2 بوده و فاز دگرشکلی d3 باعث دگرگونی در منطقه نشده است. d2 از d1قویتر بوده و تقریباً اثرات آن را از بین برده است. پس از مطالعات دقیق پتروگرافی دو مقطع نازک صیقلی از سنگ های متاپلیتی تحت آنالیز الکترون مایکروپروب قرار گرفتند. سپس با استفاده از جانشینی mg-fe در زوج کانی گارنت-بیوتیت حرارتهای حداقل و حداکثر دگرگونی محاسبه گردید. با استفاده از چند مدل مختلف و با توجه به وابستگی کم حرارت های محاسبه شده به فشار با فرض فشار kbar4 بالاترین حرارت محاسبه شده 615 و کمترین حرارت محاسبه شده 380 درجه سانتیگراد و برای kbar8 بالاترین حرارت محاسبه شده 644 و کمترین حرارت محاسبه شده 392 درجه سانتیگراد می باشد. همچنین محاسبه دما و فشار با استفاده از محاسبه تعادلات چندگانه به ترتیب دمای 800 درجه سانتیگراد و فشار 9 کیلوبار برای حد بالایی دگرگونی و دمای 450 درجه سانتیگراد و فشار 7 کیلوبار را برای حد پایینی دگرگونی بدست داد. با مطالعه تجزیه شیمیایی کل سنگ آمفییبول شیست ها، معلوم شد که آمفیبول شیست های مورد مطالعه از دگرگونی سنگهای آذرین حاصل شده اند (ارتو-آمفیبول شیست). پروتولیت آذرین آمفیبول شیست های مطالعه شده در محدوده ی بازالت تا بازالت آندزیتی قرار گرفتند و ماگمای مولد این سنگ ها سرشت تولئیتی داشته اند. همچنین محیط تکتونیکی سنگ های مورد مطالعه تولئیتهای جزایر قوسی و پشته های میان اقیانوسی بوده است (بیشتر پشته های میان اقیانوسی). کلمات کلیدی: سنگهای رسی دگرگون، حرارت و فشار سنجی زمین شناسی، آمفیبول شیست، سنگ مادر، بازالت پشته اقیانوسی، ماهنشان، ایران