نام پژوهشگر: مسعود فرخ نژاد

ویژگی های ژئوشیمیایی سنگ های مافیک پتاسیک، مونزونیت ها و سینیت های کمپلکس لار، شرق ایران
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه سیستان و بلوچستان 1390
  مسعود فرخ نژاد   علی احمدی

کمپلکس لار واقع در شمال زاهدان، شرق ایران یک کمپلکس درونی – بیرونی، شامل سنگ های لامپروفیری (مینت، الیوین مینت، وگزیت، کرسانتیت)، دیوریت، مونزونیت، سینیت، لاتیت، و تراکیت است. در برخی قسمت ها، لامپروفیرها حاوی تعدادی زینولیت اولترامافیک فلوگوپیت دار هستند که احتمالاً نشانگر گوشته دگرنهاد شده می باشند. لامپروفیرهای کمپلکس لار با k2oبالا (5/3 تا 1/6 درصد وزنی) و mgoبالا (7/6 تا 7/17درصد وزنی) و نسبت k2o/na2oبالا (8/1 تا 1/4) ماهیت آلکالن اولتراپتاسیک دارند. الیوین فورستریتی (fo88)، دیوپسید، فلوگوپیت، فلدسپات آلکالن (به استثناءزینولیت ها)، و مگنتیت کانی های تشکیل دهنده لامپروفیرها و زینولیت ها می باشند. الیوین مینت ها نشانگر ماگمای اولیه کمپلکس لار هستند (74-71=mg#). گستره ی سنگ های دیوریتی، مونزونیتی، و سینیتی که روند تفریق بلورین در ترکیب شیمیایی – کانی شناختی آنها مشهود است، در نتیجه تفریق بلورین الیوین، کلینوپیروکسن و فلوگوپیت از یک ماگمای اولیه لامپروفیری تشکیل شده اند. سنگ های کمپلکس لار از عناصر lileو lreeغنی و از عناصر hfseو hreeتهی شده اند؛ در نتیجه، نسبت های بالای lile/hfse و lree/hreeنشان می دهند (به عنوان مثال 332-20=ba/nb و 20-6=(la/yb)n). آنومالی منفی ta، nb و tiدر تمام سنگ ها مشاهده می شود که احتمالاً با سیال و / یا مذاب حاصل از فرورانش در ارتباط می باشد. فراوانی فلوگوپیت و عدم حضور اورتوپیروکسن در زینولیت ها نشان می دهد که متاسوماتیسم در منشاء گوشته ای کمپلکس لار احتمالاً توسط سیال و / یا مذاب غنی از آب و پتاسیم و فقیر از سیلیس صورت پذیرفته است. احتمالاً هضم و آلودگی پوسته ای در سنگ های لامپروفیری کم، اما فوگاسیته اکسیژن در زمان تشکیل بالا بوده است. بر طبق شواهد ژئوشیمیایی، کمپلکس لار در یک پهنه پس از برخوردی شکل گرفته است.