نام پژوهشگر: مهناز یزدانی فرساد

مطالعه و بررسی چالشهای فرهنگی در ترجمه متون ادبی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس - دانشکده علوم انسانی 1390
  مهناز یزدانی فرساد   رویا لطافتی

در این پژوهش کوشیده ایم تا به بررسی مشکلات فرهنگی که جزئی تفکیک ناپذیر از ترجمه متون ادبی هستند بپردازیم. در خلال کار شاهد آن بودیم که هر چقدر فرهنگها از هم دورتر باشند، نقش مترجم کلیدی تر می شود و به همان اندازه ترجمه دشوارتر می گردد. روش کار در این پایان نامه در سه فصل، و به این ترتیب صورت گرفته است: پس از تعریف واحد ترجمه، ابتدا به بررسی ماهیت ترجمه ادبی و همچنین خطاهای مترجمان پرداختیم، سپس به تعریف وفاداری در ترجمه در طی تاریخ آن، و مزیت خلاقیت مترجم و تأثیر آن بر نتیجه نهایی ترجمه تأکید کردیم، بدین معنی که هر قدر مترجم خلاق تر باشد، بهتر می تواند به ترجمه عناصر متفاوت فرهنگی بپردازد. پس از آن، موانع متعدد فرهنگی را که مترجم در حین کار با عناوین متفاوت به آنها برمی خورد، برشمردیم، و در آخر تأثیر مثبت دوزبانه بودن مترجم و در نتیجه ارائه ترجمه ای روان تر را مطالعه، و روشهای گوناگونی را که مترجمان بزرگ ایرانی برای غلبه بر این عناصر به کار گرفته اند، بررسی کردیم. در تمامی بخشها با ذکر مثالهایی از متون متفاوت، از فارسی به فرانسه و برعکس، برای روشن تر کردن توضیحات و نتیجه گیری بهتر بهره گرفته ایم. در پایان، به این نتایج رسیدیم که هیچ روش واحدی برای ترجمه موجود نیست. همچنانکه نظریه ای که بتواند جامع باشد و تمام جنبه ها را در بر گیرد، وجود ندارد. هر مترجم روش خاص خود را در ترجمه در پیش می گیرد. البته نمی توان نقش تجربه را انکار کرد، اما داور نهایی نتیجه کار و موفقیتی است که در آن زمان در پی داشته است. واژگان کلیدی: ترجمه ادبی، موانع فرهنگی، وفاداری، خلاقیت، دوزبانگی.