نام پژوهشگر: وحید فریداصل ممقانی

مطالعه ژنز کانسار مس ماری ( شمال زنجان ) با نگرشی ویژه بر فرایندهای غنی شدگی و اکسیداسیون سوپرژن
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تبریز - دانشکده علوم طبیعی 1390
  وحید فریداصل ممقانی   قادر حسین زاده

منطقه مورد مطالعه در40 کیلومتری شمال زنجان و کانسار ماری در 200 متری غرب روستای ماری قرار دارد. واحد های ولکانیکی و ساب ولکانیکی شناسایی شده در این محدوده متعلق به ائوسن بوده و شامل مجموعه ای از توف سبز، لیتیک توف، بازالت و آندزیت مگاپورفیری می باشد. سنگ های ولکانیک محدوده مورد مطالعه بیشتر ترکیب حد واسط تا اسیدی دارند و جزء سری ماگمایی شوشونیتی با پتاسیم بالا بوده و عمدتاً مربوط به محیط-های مرتبط با قوس های حواشی فعال قاره ای هستند. دگرسانی در محدوده مورد مطالعه شامل زون دگرسانی پروپیلیتیک می باشد که در اثر واکنش متقابل بین محلول های هیدروترمال و سنگ های میزبان (ولکانیک های ائوسن) بطور گسترده صورت گرفته است. سنگ میزبان کانی سازی شامل آندزیت مگاپورفیری می باشد. کانی شناسی و زونینگ دگرسانی، میزان گسترش فرایند سوپرژن را تحت تاثیر قرار می دهند زیرا بافری شدن اسیدیته و نفوذپذیری سنگ توسط این عوامل کنترل می شود. در طی واکنش هیدرولیز خنثی کننده های خاص اسید عبارتند از کربناتها و تا حد کمتری کانی های مافیک و فلدسپارها که همگی مانع از انجام غنی سازی سوپرژن شده و چون در منطقه توده کربناته وجود ندارد تنها کانی های مافیک و فلدسپارهای آندزیت مگاپورفیری سبب تثبیت شدن مس در سطح به صورت مالاکیت و دیگر کانی های کربناته مس، قبل از رسیدن محلول به سطح آب زیرزمینی شده است. وجود گسل پرشیب در منطقه تأمین کننده تراوائی مورد نیاز برای پایین رفتن محلول های سوپرژن بوده و اکسیداسیون و غنی شدگی بهتری را سبب شده است.