نام پژوهشگر: نبی اله محمدی

تحقیق و شرح جامع قسمت اول جزء 25 «الأغانی» اثر ابن منظور
پایان نامه دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره) - قزوین - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1390
  نبی اله محمدی   احمد پاشا زانوس

یکی از نام آورترین و برجسته ترین شاعران ادبیات عربی ابو نواس (متوفی 195 ه.ق) است. این شاعر که اصالتی ایرانی دارد، و به دربار خلفای عباسی بویژه امین عباسی راه یافته بود، نوآوری های بسیاری در شعر عربی بنیان نهاد، و با بیان ساده، روان و دلنشین خود، به الگوی بسیاری از شاعران دیگر تبدیل شد. علی رغم اینکه او شاعری توانا و پرآوازه بود، لکن عوامل مختلفی دست به دست هم داده و از او فردی فاسق ساختند که موصوف به پست ترین رذایل اخلاقی بود ... او در نهایت از تمام اعمال زشت خویش پشیمان گشته و به سوی خدا و رحمت بی انتهایش توبه می کند. همین موضوع باعث شده است که ابو نواس مورد توجه افراد بسیاری قرار گیرد و کتاب ها و شرح های مختلفی درباره ی او نوشته شود. یکی از این افراد، که کتاب جامعی در باره ی او نوشت، ابن منظور (متوفی 711 ه.ق) است. صاحب لغت نامه ی «لسان العرب» زمانی که مشغول تلخیص، و ترتیب کتاب «الأغانی» اثر ابو الفرج اصفهانی بود، دریافت که او در تمام کتاب خود، یک جلد، یا یک بخش جداگانه ای را به ابو نواس اختصاص نداده است. ابن منظور این امر را برای چنان کتابی نقص دید و خود یک جلد کتاب، با عنوان «اخبار ابی نواس» نوشت و در آن هر آنچه را که در مورد ابو نواس خوانده یا شنیده بود را گرد آورد، و کتاب خویش را به کتاب الأغانی پیوست نمود. در این پایان نامه نیمه ی نخستین این کتاب مورد تحقیق و شرح جامع قرار گرفته است.