نام پژوهشگر: الهام کمرکی

بررسی برخی شاخصهای مورفولوژیک، فیزیولوژیک و بیوشیمیایی ناشی از تاثیرات متقابل پرتو uv-b و برخی گونه های قارچ میکوریزدر گیاه گوجه فرنگی (. (lycopersicum esculentum mill
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه ارومیه - دانشکده علوم 1390
  الهام کمرکی   جلیل خارا

قارچهای میکوریزی بوجود آورنده ی یکی از همزیستی های مفید در ریشه ی اکثر گیاهان بوده و نقش کلیدی در چرخه ی عناصر غذایی و همچنین مقاومت گیاهان در برابر تنش های محیطی دارند. پرتو فرابنفشb به عنوان یک تنش عمده ی محیطی، آینده ی غذایی بشر را تحت تأثیر قرار خواهد داد. از سه گونه قارچ های میکوریز جنس glomus، شامل glomus etunicatum ، glomus intraradicesو glomus versiforme برای تلقیح نشاهای گوجه فرنگی استفاده شد. 40 گرم مایه ی تلقیح هر کدام از این قارچ ها به عنوان تیمارهای میکوریزی در هر گلدان با خاک مخلوط شد. تیمارهای غیرمیکوریزی به همان میزان از مایه ی تلقیح استریل شده در اتوکلاو را دریافت کردند. هر تیمار سه بار تکرار شد. گیاهان با تغذیه از محلول غذایی هوگلند نیم غلظت در یک اتاقک رشد با محدوده ی دمایی 23:27 درجه ی سانتیگراد و دوره ی نوری 8:16 (روز: شب) و رطوبت نسبی 60 درصد رشد کردند. گیاهان 5 هفته بعد از تلقیح نشاها پرتو فرابنفش را دریافت کردند. آنها به طور متناوب در دوره های 45 دقیقه ای به مدت 7 روز در معرض پرتو فرابنفش قرار گرفتند. در این بررسی، پرتو uv-b باعث کاهش رشد طولی ریشه و اندام هوایی، وزن تر و خشک در گیاهان میکوریزی و غیر میکوریزی شد که این کاهش در گیاهان میکوریزی کمتر از گیاهان غیر میکوریزی می باشد. تعیین محتوای رنگیزه های فتوسنتزی نشان داد که پرتو uv-b باعث کاهش کلروفیل a،b و کاروتنوئید در گیاهان گوجه فرنگی میکوریزی و غیرمیکوریزی شده است. اما این کاهش در گیاهان میکوریزی پایین تر از گیاهان غیر میکوریزی بود. درصد همزیستی، محتوای پروتئین و محتوای قند تحت پرتو uv-b کاهش یافت. فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانت شامل آسکوربات پراکسیداز، گایاکول پراکسیداز و کاتالاز در گیاهان تابش یافته میکوریزی بالاتر از نمونه های غیرمیکوریزی بود. مطالعه ی حاضر نشان می دهد که پرتو uv-b می تواند محتوای آنتوسیانین گیاهان گوجه فرنگی را افزایش دهد. محتوای پرولین و مالون دی آلدئید در گیاهان غیرمیکوریزی تیمار شده با پرتو فرابنفش در مقایسه با انواع میکوریزی افزایش یافت. نتایج به طور کلی نمایانگر بهبود شرایط رشدی، فیزیولوژیک و بیوشیمیایی گیاهان گوجه فرنگی تحت پرتو uv-bدر اثر همزیستی میکوریزایی با قارچهای فوق می باشند