نام پژوهشگر: خدیجه دولتیاری

شناسایی چاله های کارستی و برآورد حجم نفوذ نزولات جوی به کمک dem
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه رازی - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1390
  خدیجه دولتیاری   امجد ملکی

بخش عمده ای از ناهمواری های زاگرس رورانده از سازندهای کربناته تشکیل شده است، شرایط خاص لیتولوژی و پلائوکلیمایی و اقلیم حاضر موجب ایجاد لندفرم های کارستی در منطقه شده است، این لندفرم ها بویژه دولین ها و اووالاها که تحت عنوان چاله های بسته شناخته می شوند زمینه تجمع و نفوذ نزولات جوی را در خود فراهم آورده اند که به تغذیه آبخوانها و سفره های آب زیرزمینی منجر می شود. شناسایی این عوارض وبرآورد حجم نفوذ بارش در آنها به مدیریت و برنامه ریزی دقیقتر در خصوص منابع آب کمک می کند.به همین دلیل در این پژوهش اقدام به شناسایی چاله های کارستی و برآورد حجم نفوذ نزولات جوی در آنها با استفاده از مدل رقومی ارتفاعی شده است. به منظور دستیابی به اهداف تحقیق ابتدا چاله های بسته سطحی با استفاده از روش صفر و یک بر روی dem شناسایی گردید، سپس به کمک قابلیت های این مدل جهت ارزیابی صحت تشخیص چاله ها به روش پیکسل بندی، از سه روش استفاده شد که عبارتند از : ترسیم نیمرخ در مقاطع مختلف روی چاله ها، ترسیم مدل سایه روشن، بازسازی شبکه زهکش در حریم چاله ها ،که همگی دقت شناسایی روش صفر و یک را مورد تایید قرار دادند و نقشه چاله های شناسایی شده تهیه گردید، بازدید میدانی از محل نیز صحت dem را در شناسایی چاله ها در کنار روشها ی فوق ارزیابی و تایید کرد. در مرحله بعد به منظور محاسبه حجم نفوذ بارش در چاله ها، حجم آنها بر روی مدل رقومی ارتفاع محاسبه شد و با تهیه نقشه های هم بارش و هم تبخیر در محیط arc gis حجم نفوذ نزولات جوی بصورت بالقوه و واقعی برآورد گردید. انجام کلیه عملیات فوق اعم از شناسایی چاله ها، محاسبه حجم آنها و برآورد میزان نفوذ نزولات جوی بر روی چاله های شناسایی شده با دقت و صحت قابل قبول بر روی مدل رقومی ارتفاع امکان پذیر بوده و نشان داده شد که سایر روشها نسبت به demجهت دستیابی به اهداف تحقیق از دقت کافی و قابل قبولی برخورددار نبوده و کارایی مدل رقومی ارتفاع در تمامی مراحل پژوهش مناسب تشخیص داده شد.