چکیده نماتدهای آزادزی خاک به دلیل حضور در تمامی زیستگاه ها، اندازه کوچک و تنوع فراوان از اهمیت بوم شناسی بالایی برخوردار هستند و راسته dorylaimida در بین گروه های مختلف این نماتدها به دلیل تنوع و جمعیت بالا در خاک، اهمیت خاصی دارد. نماتدهای بالاخانوادهdorylaimoidea علاوه بر اهمیت اکولوژیک به واسطه نفشی که در کنترل عوامل بیماریزای خاکزی دارند، حائز اهمیت می باشند. به منظور بررسی ریخت شناسی و ریخت سنجی نماتدهای بالاخانواده dorylaimoidea در طول سال های 1388 تا 1390 بیش از 200 نمونه خاک، از مناطق مختلف استان چهارمحال و بختیاری جمع آوری شد. نماتدها به روش سانتریفیوژ و الک استخراج شدند. نماتدهای استخراج شده به روش تکمیل شده دگریس (1969) تثبیت و به گلیسرین منتقل گردیدند. پس از تهیه اسلایدهای دائمی، با استفاده از میکروسکوپ نوری مجهز به لوله ترسیم خصوصیات ریخت سنجی نماتدها مورد مطالعه قرار گرفتند و شکل قسمت های مختلف بدن ترسیم و اندازه گیری های لازم انجام شد. سپس با استفاده از خصوصیات مذکور جنس ها و گونه های نماتدهای جدا شده شناسایی شدند. مشخصات و اندازه کلیه گونه ها، با شرح اصلی گونه و گزارشات متعدد آنها که از نقاط مختلف دنیا صورت گرفته بود، مقایسه شد و وجوه تشابه و موارد اختلاف هر گونه با شرح اصلی آن و گونه های نزدیک به آن مورد بحث قرار گرفت. در این بررسی 16 گونه از 7 جنس نماتدهای بالاخانواده dorylaimoidea متعلق به چهار خانواده dorylaimidae،apocelaimidae ، qudsianematidae و longidoridae شناسایی شدند، که نام علمی گونه ها به شرح زیر می باشد: 1-mesodorylaimus litoralis loof, 1969 2-m. vulneratus andrassy, 1986 3-m. graciosus andrassy, 1986 4-m. pseudobastiani loof, 1969 5-m. ibericus abolafia & pena-santiago, 1997 6-ecumenicus monohystera thorne, 1974 7-thonus cylindricus thorne, 1974 8-eudorylaimus spaulli loof, 1975 9- e. subdigitalis tjepkema, 1971 10- e. sabulophilus tjepkema, 1971 11-discolaimus bicorticus furstewnberg & heynse, 1966 12- d. agricolus sauer & annells, 1985 13- aporcelaimellus obuscurus heyns, 1965 14-a. adoxus tjepkema, 1971 15-a. insignis baqri & khera, 1975 16-xiphinema index thorne & allen, 1951 گونه های شماره 2، 3، 4، 5، 7، 8، 10، 12، 13، 14و 15 برای اولین بار از ایران گزارش می شوند.