نام پژوهشگر: معصومه لقایی تبار

چشم انداز صلح خاورمیانه با تاکید بر روایط ایران و امریکا
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه گیلان - دانشکده علوم انسانی 1390
  معصومه لقایی تبار   ارسلان قربانی

عنوان: چشم اندازصلح خاورمیانه با تاکید بر روابط ایران وامریکا دراین پایان نامه به بررسی روابط ایران وامریکاباتاکیدبرچشم اندازصلح خاورمیانه می پردازیم.منطقه خاورمیانه بدلیل موقعیت ژئوپولتیک ،ژئواستراتژیک وژئواکونومیک خاص خوددرطول تاریخ همواره موردتوجه قدرتهای منطقه ای وفرامنطقه ای بوده است. بعدازپایان جنگ سرد بخصوص بعدازواقعه11سپتامبر،تاثیراین منطقه ازتحولات گسترده بین المللی درحوزه های امنیتی ،اقتصادی وسیاسی بیش ازگذشته موردتوجه امریکاوقدرتهای منطقه ای قرارگرفته است. برخی ازتحلیلگران معتقدند گسترش ناامنی وتروریسم نتیجه تداوم سیاستهای غلط و یکجانبه آمریکادرحمایت ازاسرائیل ورویکردهای تبعیض آمیزدرقبال مسائل مختلف منطقه ای است.پس ازقطع رابطه ایران وآمریکادراوایل دهه80(بارک اوباما) اولین رئیس جمهورآمریکائی بودکه ازبرقراری مجددروابط میان ایران وآمریکاوایجادافق های تازه برای تغییرات بنیادین میان این دوکشورسخن گفت وبرای مذاکره بی قیدوشرط اظهار تمایل کرد. باتوجه به این مهم، سوال اصلی دراین تحقیق اینست که: 1- چه چشم اندازی درجهت صلح خاورمیانه پیش روی روابط میان ایران وآمریکاوجود دارد؟ 2- علل وعوامل اساسی تیرگی روابط میان ایران وآمریکاکدامندوچگونه این روابط می توانددربهبودشرایط فعلی موثرباشد ؟ 3- روابط ایران وامریکاچگونه برروی چشم اندازصلح خاورمیانه تاثیرگذار( درمناسبات قدرت منطقه ای وبین المللی )است؟ 4- وجه تعامل ایران وآمریکا درچه زمینه هایی بوده است؟ چالشهاوفرصتهای فراروی ایران کدامند؟ دراین پژوهش آنچه بعنوان فرضیه مطرح وموردبررسی قرارمی گیرداین است که: با توجه به دیدگاههای متفاوت در روابط موجود ایران وامریکا ،چشم انداز روشنی درتحقق صلح خاورمیانه قابل ترسیم نمی باشد.فرضیه دوم علت تداوم تیرگی ابن روابط ماهیت ضداستکباری ایران است که ارتباط وهمکاری میان دوکشوررابه بن بست کشاندهاست یا مخالفت جمهوری اسلامی ایران بااسرائیل وروندصلح خاورمیانه . حال که فرصتی برای ایجاددیدگاههای واقع بینانه بوجودآمدتابتوان احتمال برخوردمیان دوکشوررابه حداقل رساندومنافع میان دوطرف گسترش یابد بویژه برای دولت اوباما که شاهدموقعیت ایران واثبات نقایص سیاست حذف وانزوای ایران است که درواقع بخشی ازمیراث برجامانده ازدولت بوش بشمارمی آید. بنظرمی رسد دولت اوباماهمکاری آمریکاباایران درمیدان منازعه خاورمیانه(یعنی عراق وافغانستان)رابسیارمفیددانسته و خصومت باایران رابضررخودمی داند.زیرا آمریکادریافته که سالهای متمادی تحریم و فشارو تهدید بین المللی ،نه تنهاجریان غنی سازی رادرایران کندنکرده وتاثیری منفی برپیشرفتهای هسته ای ایران نگذاشته بلکه نفوذآن درافکارعمومی دنیاافزایش یافته است .درواقع استراتژیست هانتیجه می گیرند سیاست انزوای ایران نه تنهاشکست نخورده بلکه نتایج کاملا معکوسی درپی داشته است .دراین تحقیق بااستفاده ازشیوه مطالعات کتابخانه ای-توصیفی وتحلیلی به بررسی چشم اندازصلح خاورمیانه وروابط ایران وامریکاوامکان عادی سازی ویاعدم امکان عادی سازی روابط ایران وامریکاپرداخته شده است .