نام پژوهشگر: نیاز انصاری

بررسی نمایه قائم دما با استفاده از یک مدل عددی سه بعدی در شرق خلیج فارس
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه هرمزگان 1390
  نیاز انصاری   اسماعیل حسن زاده

هدف از انجام این پایان‏نامه بررسی نمایه قائم دما جهت مطالعه همرفت پخش دوگانه با استفاده از یک مدل عددی سه بعدی در شرق خلیج فارس بوده. پروفایل قائم دما ، توصیف دقیق و صریح دما در لایه های مختلف اقیانوس با توجه به تغییرات فصلی می باشد. خلیج فارس خصوصا در محدوده تنگه هرمز یکی از مناطق مهم و مورد توجه دانشمندان از نظر زیست محیطی، اقیانوس شناسی، اقتصادی، تجاری و نظامی می باشد. بنابر این توصیف چرخه فصلی دمایی در این منطقه حائز اهمیت است. پروفایل دما نقش مهمی در اقیانوس شناسی فیزیکی، شیمی دریا و زیست دریا دارد. در این مطالعه نمایه قائم دما و توزیع مکانی آن در لایه های مختلف خلیج فارس در فصل‏های زمستان، بهار، تابستان و پاییز با استفاده از مدل عددی هیدرودینامیکی سه‏بعدی کوهرنس مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. مدل مذکور را برای مدت 5 سال در کل خلیج فارس اجرا کرده تا طی آن مشخصات فیزیکی آب مثل گرما و شوری به همراه دیگر خواص توده آب به یک چرخه پایدار برسند. نتایج مدل با مشاهدات میدانی که توسط جونز و زنتوپ از دانشگاه میامی برای 16 ماه از 15 دسامبر 96 تا 16 مارس 98 به فاصله زمانی نیم ساعت در تنگه هرمز گرفته شده، مقایسه کرده که دارای توافق بسیار خوبی هستند. و نشان می دهدکه در بهار و تابستان یک اختلاف دمای قوی بین لایه سطحی و لایه عمیق برقرار است به طوری که در برخی از نقاط این تفاوت دما به 12 می رسد. همانگونه که قبلا اشاره شد این اختلاف دمای شدید بین لایه سطحی و لایه های پایین تر در بهار و تابستان موجب لایه بندی قوی چگالی و در نتیجه پایداری استاتیک جریان ها در لایه های بالایی می شود. در پاییز با کاهش دمای لایه سطحی انتقال گرما به واسطه جریان های همرفتی، از لایه های عمیق به طرف سطح آب رخ می دهد در نتیجه دمای آب بستر کاهش می یابد و تقابل شدید دمای تابستانی بین سطح و بستر به مقدار قابل ملاحظه ای کاهش می یابد و می توان پدیده همرفت را به خصوص در تنگه هرمز پیش بینی کرد.