نام پژوهشگر: محمد باقری هره دشت

تحلیل عوامل موثر بر افزایش جمعیت شهر رشت و پیامدهای آن بر نظام اکولوژی شهر (1335-1385)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان تهران - دانشکده علوم اجتماعی و اقتصادی 1390
  محمد باقری هره دشت   سید مهدی موسی کاظمی محمدی

افزایش جمعیت شهری به ویژه در کشور های در حال توسعه، این شهرها را با چالش های مهمی از نظر زیست محیطی مواجه کرده است، عوارض مزمن آلودگی هوا، نبود سرزندگی و آلودگی آب، خاک و محیط زیست عمومی و... از جمله چالشهای شهرهای در حال توسعه در خصوص نظام اکولوژیکی آنهاست. در همین راستا یکی از عناصر بنیادی در برنامه-ریزیها ی اقتصادی-اجتماعی توجه به مولفه های جمعیتی می-باشد. در این پژوهش به بررسی عوامل موثر برافزایش جمعیت شهر رشت و پیامد های آن در نظام اکولوژی شهر طی دوره (1335-1385) پرداخته شده است. روش تحقیق این پایان نامه توصیفی – تحلیلی است. در این تحقیق ابتدا اطلاعات توصیفی شهر رشت چون موقعیت جغرافیایی، تاریخچه، جمعیت و مولفه های دموگرافیکی (زاد و ولد، مرگ و میر و مهاجرت) فراهم گردید و از طریق بررسی سرشماری های نفوس و مسکن طی دوره های 1385-1335 به عوامل اصلی افزایش جمعیت شهر پرداخته شد و در نهایت جهت شناخت پیامدهای این افزایش جمعیت در نظام اکولوژیک شهر، معیارها و شاخص های اکولوژی شهری، در منطق? مورد مطالعه بررسی و تحلیل شد بر اساس یافته های تحقیق، مشخص شد که، سه مولف?، رشد طبیعی جمعیت، مهاجرت و ادغام روستاها مهمترین عوامل تأثیرگذار در افزایش جمعیت شهر رشت طی دور? مذکور بوده اند. این عوامل باعث شد طی این مدت 447845 نفر به جمعیت شهر افزوده شود، که از این تعداد 258110 نفر در اثر رشد طبیعی جمعیت، 159732 نفر در اثر مهاجرت و 30003 نفر در اثر ادغام روستاها در محدود? خدماتی شهر بوده است. همچنین مشخص شد که افزایش جمعیت باعث کاهش سرانه های شهری شده است بطوری که طبق محاسبه ای که با مدل ضریب پراکندگی بر روی نحو? پراکنش فضایی چهار شاخص در سطح شهر انجام گرفت مشخص شد که شاخص های مذکور بصورت کاملاً نامتعادل در سطح شهر پراکنده شده اند. از جمله موارد دیگر که متأثر از رشد جمعیت بوده است، آلودگی شدید رودخانه های واقع در شهر و همچنین افزایش تولید زباله، فاضلاب شهری و نیز تغییر کاربری اراضی کشاورزی است.