امروزه به دلیل افزایش جمعیت در سرتاسر جهان، مصرف مواد اولیه حاصل از صنایع معدنی جهت مصرف در صنایع دیگر رو به گسترش است. در دو دهه گذشته به طور تدریجی توجه مردم به حفظ کیفیت محیط زیست افزایش یافت و این پدیده طراحی و فعالیت های معدنی را تحت تاثیر قرار داده است. از آنجا که ایران یک کشور در حال توسعه می باشد و برای پیشرفت خود ناچار به توسعه معادن است، بنابراین برای توسعه پایدار صنعت معدن کشور لازم است تا جنبه های محیط زیستی صنایع معدنی کشور مورد شناسایی و مطالعه قرار گیرند. هدف این پژوهش ارزیابی طراحی معدن روباز با لحاظ هزینه های زیست محیطی (پیت سبز) در فاز طراحی می باشد. در این مطالعه سعی شده اثرات مثبت لحاظ هزینه های زیست محیطی در طراحی معدن روباز نشان داده شود. در طراحی پیت کلاسیک هزینه معدنکاری و فرآوری لحاظ می شود ولی در پیت سبز علاوه بر هزینه معدنکاری و فرآوری، هزینه زیست محیطی نیز در محاسبات اعمال می گردد. هزینه های زیست محیطی پیت سبز در طول عملیات استخراج صرف کاهش اثرات منفی معدنکاری بر محیط زیست می شود. در صورتیکه امروزه بهره برداران معادن مسئولیتی جهت بهسازی محیط یا بازسازی معادن بر عهده نمی-گیرند. در طرح پیت سبز بهره برداران مجری بهسازی محیط می باشند و دولت به عنوان عنصر ناظر است. دو معدن در این مطالعـه مورد بررسـی قرار گرفته که یک معدن، معدن مس- طلا با داده های فرضی می باشد و سناریوی زیست محیطی آن مطابق سناریوی زیست محیطی معدن مس سرچشمه است. معدن دوم، معدنی مشابه با معدن انگوران می باشد که سناریوی زیست محیطی انگوران در آن لحاظ شده است. محاسبات هزینه ها بر اساس بند (ج) ماده 104 و ماده 134 قانون برنامه سوم توسعه ایران است. مدل سازی کانسار با استفاده از نرم افزار datamine و محدوده نهایی آن با نرم افزار npv scheduler قبل و بعد از اعمال هزینه زیست محیطی تعیین گردید. در پیت سبز طراحی شده برای هر دو معدن، تناژ ماده معدنی، تناژ باطله، درآمد معدن، سود معدن، هزینه فـرآوری کل و نسبت باطله برداری کاهش یافته ولی عیار برجا و بازیابی شده ماده معدنی افزایش یافته است. برای مقایسه کارآیی پیت سبز در مورد بهبود شرایط زیست محیطی از روش ارزیابی اثرات زیست محیطی فولچی استفـاده شد. نتـایج ارزیـابی اثـرات زیست محیطی (روش فولچـی) نشـان داد که اثـرات منفی زیست محیطی معدنکاری در پیت سبز کاسته شده است.

فعالیت هایی را که در چرخه تولید یک معدن صورت می گیرند، معمولاً می توان به دو دسته عمده ی کندن سنگ و انتقال مواد تقسیم کرد. برای کندن مکانیزم های مختلفی به کار گرفته می شود، ولی در سنگ معمولاً این کار توسط چالزنی و آتشباری صورت می گیرد. انتقال و جابه جایی مواد معدنی به طور کلی شامل بارگیری و باربری می شود. مهم ترین و تأثیرگذارترین مرحله عملیات واحد استخراج، عملیات چالزنی و آتشباری است که نتایج حاصل از آن مراحل بعدی استخراج را تحت تأثیر قرار می دهد. در این راستا خردایش مناسب سنگ و کاهش عوارض جانبی پس از انفجار از اهمیت بسزایی برخوردار هستند. برای افزایش راندمان عملیات چالزنی و آتشباری، لازم است که علاوه بر پارامترهای طراحی، پارامترهای مربوط به خصوصیات ماده سنگ و ساختار ناپیوستگی ها نیز در نظر گرفته شود. در کشور، تاکنون تحقیق جامعی برای بررسی ارتباط عوامل ژتوتکنیکی و هزینه نهایی عملیات استخراج معادن روباز انجام نشده است. در این پژوهش تأثیر پارامترهای ژتوتکنیکی بر عملکرد واحدهای استخراجی معدن سرب و روی انگوران (بزرگترین معدن سرب و روی خاورمیانه) مورد بررسی قرار گرفته است. ابتدا با برداشت ها و جمع آوری اطلاعات عملی، معدن براساس شاخص قابلیت آتشباری (bi) و شاخص خردایش سنگ (rfi) به نواحی با برچسب های توصیفی خیلی آسان، آسان، متوسط و سخت تقسیم بندی گردید و در نهایت مشخص شد که شاخص خردایش سنگ تطابق بیشتری با تقسیم بندی ژئوتکنیکی ارائه شده توسط مهندسین مشاور دارد. نتایج این تقسیم بندی منجر به پیشنهاد خرج ویژه و بارسنگ متناسب با هر زون سنگی در مرحله طراحی اولیه گردید. در ادامه اجزا طبقه بندی پایداری شیروانی ها (smr) و هزینه های بخش های عملیاتی معدن (چالزنی، آتشباری، بارگیری و باربری) در بلوک-های استخراجی برداشت گردیدند و رابطه ای آماری در جهت ارتباط پارامترهای ژئوتکنیکی و هزینه استخراج با ضریب همبستگی 0/715 ارائه شد. نتایج آنالیز حساسیت انجام شده نشان دهنده تأثیر قابل ملاحظه شیب درزه ها بر روی هزینه استخراجی معدن انگوران می باشد.

سد بختیاری بلندترین سد دو قوسی بتنی جهان با ارتفاع 325 متر است که در جنوب غربی ایران و در استان لرستان واقع شده است. سیستم انحراف این سد به صورت دو رشته تونل با مقاطع دایروی و نعل اسبی در کرانه چپ رود خانه جانمایی شده اند. نظر به اینکه در گذشته تحقیقاتی جهت تحلیل پایداری و طراحی سیستم نگهداری این تونل ها صورت گرفته است، در این تحقیق سعی شده است تا با دقت بیشتری در بدست آوردن تنش های بکر و پارامترهای توده سنگ و همچنین با در نظر گرفتن منطقه ی ترک خورده ناشی از آتشباری پایداری این تونل ها مورد بررسی قرار گیرد. در این راستا از ساختارهای زمین شناسی موجود در منطقه به منظور تعیین جهت تنش های اصلی استفاده شده است و متناسب با رژیم تنشی منطقه از روابط ارائه شده توسط محققان گذشته به منظور تخمین مقدار تنش ها استفاده شده است. همچنین با استفاده از روابط ارائه شده توسط محققان مختلف و به کمک روش های آماری پارامترهای توده سنگ های تشکیل دهنده مسیر تونل های انحراف آب با خطای کمتری تخمین زده شده است. طراحی سیستم نگهداری ابتدا با استفاده از روش های تجربی ارائه شده بر اساس سیستم های طبقه بندی rmr و q صورت گرفته است و سپس با استفاده از مدلسازی عددی به بررسی سیستم نگهداری پیشنهاد شده توسط روش های تجربی و رفتار تونل قبل و بعد از نصب سیستم نگهداری پرداخته شده است. با توجه به اینکه جهت حفر تونل ها از روش چالزنی و آتشباری استفاده شده است، با استفاده از مدلسازی عددی به بررسی اهمیت این ناحیه پرداخته شده و در نهایت تحلیل پایداری تونل ها با در نظر گرفتن این ناحیه صورت گرفته است. نتایج حاصل از این تحقیق نشان می دهد که ناحیه ترک خورده ناشی از آتشباری در بسیاری از موارد می تواند تاثیر بسزایی بر روی پایداری تونل بگذارد و در نتیجه در نظر گرفتن آن در بررسی های عددی ضروری است. همچنین میزان سیستم نگهداری پیشنهاد شده برای تمامی توده سنگ های تشکیل دهنده مسیر به صورت راک بولت و شاتکریت مسلح و غیر مسلح است که طول راک بولت ها در قسمت های مختلف بین 3 تا 4 متر متغیر است و ضخامت شاتکریت در بیشترین مقدار آن 10 سانتی متر است که مطابقت خوبی با سیستم نگهداری پیشنهاد شده توسط روش های تجربی دارد.

چکیده ندارد.