نام پژوهشگر: علی محمدطاهری

بررسی اثر شرایط نورد بر ریز ساختار، بافت کریستالی و فرم پذیری ورق آلیاژ az31
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه سمنان - دانشکده فنی 1389
  علی محمدطاهری   اسماعیل عمادالدین

آلیاژهای منیزیم با نسبت استحکام به وزن مناسب، خاصیت جذب انرژی بالا و میرایی عالی کاربرد های ویژه ای در صنایع هوافضا و اتومبیل سازی یافته اند. در این میان آلیاژ az31 معروف ترین و پرکاربرد ترین آلیاژ تجاری منیزیم می باشد. با توجه به محدودیت سیستم های لغزش، فرم پذیری کمی برای این آلیاژ در دمای پایین بدست می آید. به همین علت توجه به تکنولوژی نورد جهت رسیدن به آلیاژی با کارایی بسیار بالا الزامی است. در این تحقیق به بررسی نقش شرایط نورد بر بافت کریستالی، ریزساختار و متعاقبا فرم پذیری این آلیاژ پرداخته شده است. بدین منظور نمونه هایی تا ضخامت1میلی متر به سه صورت گرم در دماهای مختلف، گرم به صورت متقاطع و سرد نورد شدند. جهت بررسی بافت کریستالی از تفرق اشعه ایکس (xrd) استفاده شد. مقدار پارامتر ناهمسانگردی (r)بوسیله انجام تست کشش در جهت های 45،0و90 درجه نسبت به جهت نورد تعیین شد. به منظور بررسی فرم پذیری کشایی از تست اریکسون (erichson test)استفاده گردید. مطالعات ریز ساختاری توسط میکروسکوپ نوری و میکروسکوپ الکترونی روبشی (sem)نشان می دهد، دوقلویی ها یکی از مکانیزم های فعال حتی در تغییر فرم در دمای بالا بوده، اما با افزایش دمای پایانی نورد از مقدارشان کاسته شده است. مقدار فرم پذیری با افزایش دمای پایانی نورد افزایش یافته است. نتایج نشان دهنده کاهش شدت بافت کریستالی پایه در نمونه نورد متقاطع می باشد. در دمای نورد یکسان، نمونه نورد گرم شده به روش متقاطع اندازه دانه ای برابر و فرم پذیری بالاتری از نمونه نورد شده به صورت عادی نشان می دهد. انجام نورد متقاطع به علت کاهش شدت بافت کریستالی اصلی سبب کاهش مقدار می شود. همچنین نورد سرد با درصد کاهش سطح مقطع پایین در هر پاس و انجام آنیل بین پاسها سبب مقدار پایین می گردد. در شرایط بافت کریستالی تقریبا یکسان با افزایش اندازه دانه فرم پذیری کشایی بهبود می یابد.