نام پژوهشگر: الهه روح الهی

بررسی مجازات تنبیهات و شکنجه های دوره صفوی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1388
  الهه روح الهی   حسین میرجعفری

اعمال شکنجه، مجازات و تنبیهات وسیله آزار، اذیت و در نهایت عمل تلافی جویانه در برابر به اصطلاح جرم انجام شده به شمار می رود که منوط به دوره ای خاص از نظر تاریخی نیست چرا که همواره در طول حیات بشری چنین اعمالی به عنوان حربه حاکمان به منظور جلوگیری از تکرار اقداماتی که پایه های حکومتشان را تضعیف می کرده بوده است اما نه همه آنها بلکه بخشی که هیچگونه تعریف و توجیه منطقی از لحاظ عرفی ـ شرعی نداشته باشد. برخی شکنجه ها و مجازات جنبه شرعی داشته و به گونه ای در تمامی ادیان به اشکال مختلف تدوین و تبیین شده است که دوره صفوی از این جنبه مستثنی نیست چرا که از یک سو بسیاری از تنبیهات و مجازات به علت اختلاف با سنی ها و رسمی شدن شیعه انجام می شد و در بُعد دیگر که مورد بحث این رساله است بررسی عرفی بودن مجازات می باشد. بر این اساس این پژوهش در چهار فصل تنظیم شده است که به ترتیب در سه فصل پایانی خود به قضاوت در دوره صفوی، مجازات، تنبیهات و شکنجه های این دوره و در نهایت به تبیین نوع و نحوه اجرای آنها می پردازد و ضمن تقسیم بندی علل آنها در سه بخش سیاسی، مذهبی و روحی ـ روانی به شرح آنها در کنار بیان مصداق مجازات، تنبیهات در منابع مختلف پرداخته می شود. بهر حال بررسی شکنجه مجازات و تنبیهات این دوره نشانگر ویژگی اجتماعی، سیاسی و مذهبی این دوره از تاریخ ایران است که در نوع احکام صادر شده و شیوه های اجرای مجازات تأثیرگذار بوده است.