نام پژوهشگر: روشن کوشانه

ارزیابی فضاهای عمومی شهری(نمونه موردی:شهر تبریز)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تبریز - دانشکده علوم انسانی و اجتماعی 1391
  روشن کوشانه   محمدرضا پورمحمدی

مطالعه و ارزیابی فضاهای عمومی شهر، به عنوان یک ضرورت اساسی در برنامه ریزی های مدیریت و توسعه شهری مطرح است و حکایت از باز تولید این فضاها در تقویت وجه فرهنگی، اجتماعی و کالبدی شهر را دارد . فضاهای عمومی شهرها، فضایی است که عموم شهروندان از هر قشر، سن، نژاد و صنفی حق ورود و حضوردر آن را بدون هیچ گونه محدودیتی دارا می باشند.بررسی این فضاها از سه منظر مورد توجه و بحث می باشد که در جامعه شهری بعنوان مشکل مطرح می گردند: الف) سطوح اختصاص یافته به فضاهای عمومی: از نظر اینکه چه مقدار از کل فضای معین به کاربری های عمومی اختصاص یافته، مورد بررسی قرار می گیرد. ب) توزیع این فضاها در شهر: پراکندگی و فشردگی هر یک از کاربری های عمومی در یک فضای معین، نسبت به حد استاندارد آن مورد بررسی قرار می گیرد. ج) کیفیت فضاهای یاد شده: سطح و سرانه از جمله معیارهای مرتبط با ساختار فضایی و کالبدی در ارزیابی فضاهای شهری است، پایین بودن نسبت این فضاها به مفهوم نامتعارف بودن توسعه کالبدی است. طبق آمار، به عنوان مثال دربحث کاربری آموزش عمومی، منطقه یک تبریز با مساحت 30.76 هکتار و با 314071 نفر جمعیت دارای سرانه 0.97 مترمربع برای هر نفر و منطقه پنج تبریز،با مساحت 4.15 هکتار و با 65092 نفر جمعیت دارای سرانه 0.63 مترمربع برای هر نفر می باشند.لازم به ذکر است حد استاندارد سرانه آموزش عمومی مصوب طرح جامع برابر 2.21 می باشد که منطقه یک با 1.24 و منطقه پنج با 1.58 مترمربع برای هر نفر دارای کمبود می باشند(ماخذ:طرح تفصیلی تبریز، مهندسین مشاور زیستا).بنابراین با توجه به آمار،لزوم برنامه ریزی برای تعادل بخشی به کاربریها ضروری به نظر می رسد.