نام پژوهشگر: رباب جان گداز

معناشناسی فضایل و رذایل از دیدگاه علامه محمّدتقی جعفری
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه قم - دانشکده الهیات و معارف اسلامی 1390
  رباب جان گداز   مسعود امید

چکیده یکی از مهم ترین مسایلی که در مورد اخلاق مطرح است، معناشناسی فضایل و رذایل اخلاقی و به بیان دیگر تعریف آنهاست. هر عبارت اخلاقی مرکب از محمولاتی عام از قبیل خوب، بد، باید و نباید و موضوعاتی از قبیل راستگویی، دروغگویی، امانت داری، گذشت، حسد و ... است. در این پایان نامه هدف آن است تا به تعریف و توصیف موضوعات اخلاقی پرداخته شود. اما روشن است که این تعریف ها نمی توانند تعریف حقیقی (به جنس و فصل) باشند و باید از سنخ تعاریف دیگری باشند. از طرف دیگر فضایل و رذایل اخلاقی در بستری از مبادی شکل می گیرند و محقق می شوند و نیز از سوی دیگر، می توانند در زمینه ی خاصی به تعالی برسند. به بیان دیگر اخلاق متعارف و انسانی دارای مبادی و زمینه های تعالی نیز هست. از این رو در این پایان نامه به معناشناسی پاره ای از مبادی فضایل و رذایل و نیز معناشناسی زمینه های تعالی و ارتقای اخلاق نیز پرداخته شده است. روشن است که در زیست جدید، در هر مقطع و دوره ای نیازمند بازخوانی و مرور دوباره فضایل و رذایل فرهنگ خویشتن هستیم تا از واقع بینی ارزشی و داوری های درست ارزشی فاصله زیادی نگیریم و بتوانیم تعلیم و تربیت شخصی و اجتماعی را در بستر مناسبی هدایت کنیم.