نام پژوهشگر: کریم آشوری دارگانی

مستند سازی اشعار مندرج در دیوان منسوب به امیر المومنین (علیه السّلام ) با سخنان آن حضرت
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه کاشان - دانشکده علوم انسانی 1390
  کریم آشوری دارگانی   عبدالله موحدی محب

چکیده: ظهورکاملترین دین الهی درسرزمین خطابه وشعروبلاغت موجب شد که این هنرلطیف خدادادی واین ابزار رسانه ای کارسازکه تاپیش ازآن درخدمت اهداف مادی وتعصّبات موهوم نژادی وقبیله ای و برضدارزشهای انسانی بود ،رشدوتعالی یابدوبه یکی از مهمترین اسباب اصلاح جامعه ی بشری تبدیل شود. ازصدراسلام باارشادات پیامبر اسلام (ص) شعروشاعری درخدمت اهداف والای رسالت قرار گرفت وابزاری برای نهادینه کردن مفاهیم دینی وعقیدتی به شمار آمد. پس از پیامبر (ص) ائمّه معصومین (ع) نیز ازاین رسانه موثر درمواردلزوم بهره برداری کافی نمودند وباتأکید بر نقش اساسی وزیر بنایی قرآن به اصلاح ونقد وجهت دهی دینی به شعر وشاعران پرداختند ودرموقعیّت های مناسب به شکلهای گوناگون اقدام به دفاع وتمجید ازآنان نموده ویاگاهی خود به سرودن شعر روی آورده وباصراحت دیدگاه خودرادرمورد شعری یا شاعری ابراز می داشتند . درطول تاریخ اسلام عالمان وادیبان بسیاری اقدام به گرد آوری وتدوین سروده های منسوب به ائمّه(ع) وبه ویژه امام علی (ع) نموده اند،این اشعار دربسیاری از کتب ومنابع معتبرادبی و تاریخی ذکرشده اند افزون برآن روایات بسیاری از ائمّه (ع) نقل شده که درمتن آنها ابیاتی از امام علی (ع) آورده شده است. سابقه تدوین اشعار امام (ع)به نیمه اول قرن چهارم هجری برمی گردد . اشعار منسوب به امام علی (ع) دست مایه ی تألیف وتحقیق بسیاری از بزرگان عرصه ی ادب وفرهنگ اسلامی شده است ودرمورد انتساب یاعدم انتساب اشعار موجود در دیوان به امام (ع) سخنان بسیاری مطرح وداوری های گوناگونی صورت گرفته است . اشعاری که دردیوان منسوب به امام علی(ع) است یاازسروده های خودحضرت است یاحضرت در ضمن سخن خود به شعری ازیک شاعر استشهادنموده ویا شاعرانی معنا راازامام (ع)گرفته وآن رابه نظم آورده اند ویازبان حال یاحالتی از حالات امام (ع)رابازبان شعر بیان داشته اند درعین آنکه خود حضرت نیز باشعروشاعری بیگانه نبوده اند وپرداختن به شعر توسط آن بزرگوار وسایرامامان (ع) به عنوان اشتغال مداوم به مثابه یک شاعر نبوده است . کلمات کلیدی: مستندسازی ،دیوان اشعار ، امام علی (ع)، حدیث ، خطبه ، نامه ، حکمت.