نام پژوهشگر: حمید رضا میرصابری

بررسی تعامل آل زبیرباتشیع ازسال13تا85هجری
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد شاهرود - دانشکده علوم انسانی 1391
  حمید رضا میرصابری   غلامرضا منتظری

بعدازمرگ معاویه ازجمله اشخاصی که بایزیدبیعت نکردابن زبیربود.او مخفیانه وارد مکه شدودرجریان حضورچندماهه امام حسین(ع)، باآن حضرت، همسویی سیاسی داشت. اوازکسانی بود که حسین بن علی (ع) را از سفر به عراق منصرف کرد.هر چند اینکار به صورت ظاهر بود،در باطن می دانست با حضور آن حضرت زمینه ای برای توفیق پیدا نخواهد کرد. وقتی خبر شهادت امام حسین (ع) به مکه رسید، عبدالله بن زبیرادّعای خلافت کرد. خلافت زبیریان درسال 64 هجری شروع شد.عبدالله زبیربا هدف بر پائی مجدد حاکمیت قریشی بر مبنای حکومت خلفای راشدین به کمک برادران وفرزندان خویش بربخش وسیعی ازبلاداسلامی ازجمله دمشق ، مصر و عراق فرمانروایی کرد. در ابتدا هنگامیکه عبدالله بن زبیر پرچم مخالفت باامویان رابرافراشت، شیعیان برای رهایی ازچنگال امویان،بااومشارکت کردند.درچنین زمانی حزب زبیری ازنیرومندترین احزاب مخالف نظام اموی بود.اما شیعیان دیدندکه ازناحیه عبدالله به مقصودخودنخواهندرسیدلذاخوددست به انقلاب زدندوباسلیمان صردومختارثقفی همدست شدندوبسیاری ازمتهمان واقعه کربلا رابه جزای اعمال خودرسانیدند. درادامه بابرخوردهای منفی زبیریان، شیعیان حاکمیت زبیریان رابه رسمیت نشناختندو حاضربه بیعت باآنهانشدند.ابن زبیرنیزباشیعیان خوش رفتاری نکرد،به آنان حمله کردو ابن حنفیه،ابن عباس وبیست وچهارتن ازبنی هاشم رادرمدخل چاه زمزم زندانی کردکه فرستادگان مختارآنهارانجات دادند. زبیریان کوشیدند تاانواع واقسام اتهامات رابه شیعیان نسبت دهند.اتهاماتی چون ادعای نبوت برای مختاروادعای مهدویت برای ابن حنفیه. اماترس ازنیرومندی حکومت شیعیان درکوفه، زبیریان رابرآن داشت تامصعب رابه جنگ بامختارروانه کنند.دراین جنگ مصعب پیروزگردید وبسیاری ازشیعیان قتل عام شدند. حزب اموی که برآن بود عراق راازقلمروزبیریان خارج کند،توانست بایاری شیعیان زبیریان راشکست دهد.