نام پژوهشگر: مایــده شـــاکــریراد

بـــررسی عــرفـان در آثـار عــلامه طباطبایی(ره)
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده علوم انسانی 1390
  مایــده شـــاکــریراد   عزیزالله افشار کرمانی

عرفان اصیل اسلامی عرفانی است که مستقیماً و مستقلاً از متن قرآن کریم و سنّت و سیره پیامبر اعظم6و عترت طاهره اش:استنباط، اصطیاد، استخراج و تبیین شده باشد. بدون تردید آموزه های وحیانی پاسخ گوی همه نیازهای انسان از جمله نیاز معنوی و برآورنده انتظار آدمی در همه ساحت های وجودی اش از جمله ساحت سلوکی و عرفانی می باشد، لکن مردان خدایی چون علامه طباطبایی می طلبد که هم قرآن شناس و هم عترت شناس اند تا بتوانند عرفان حقیقی را از منبع زلال وحی شکار کنند. پایان نامه پیش روی درصدد است تا عرفان ناب اسلامی را بر محور اندیشه های علامه طباطبایی به خصوص رساله گران سنگ، وزین، قیّم و غنیّ رساله الولایه فراروی دانش پژوهان و مشتاقان معرفت شهودی و تشنگان وادی سیر و سلوک قرآنی قرار دهد. ما در این تحقیق به یک پرسش بنیادین یعنی آیا قرآن و سنت حاوی و حامل معارف معنوی و دانش عرفانی و بینش سلوکی هستند یا نه؟ و آیا انسان می تواند به ملکوتِ عالم و عالمِ ملکوت راه پیدا کرده صاحب مقام ولایت شود؟ پاسخ داده ایم. در این تحقیق بر اساس دیدگاه علامه، معانی و مبانی عرفان و چگونگی راه یابی انسان به مقام ولایت (مقام قرب، فناء و لقاء الهی) را به خصوص معرفت نفس، مراقبت نفس، محاسبت نفس، ریاضت و مجاهدت مشروع و معقول، عبودیت و اخلاص، شریعت حقه محمدیه6و عنصر امامت و ولایت تبیین نموده ایم. آن چه ملاک و الگوی ما در این تحقیق شد فصول مختلف رساله الولایه علامه طباطبایی بوده است، اگرچه از تفسیر المیزان و کتب و رسائل دیگر علامه و شاگردان مکتب او در تبیین و تشریح نظریه علامه درخصوص عرفان و ولایت بهره های وافی و کافی را برده ایم. دست آورد مهم و مبنایی پایان نامه این است که انسان صاحب ایمان و عمل صالح که در صراط مستقیم عبودیت و اخلاص گام نهاده است توانمندی لازم و ظرفیت ممکن را بر محور طریق نفس و شریعت الهی جهت راه یابی بـه مقـام ولایت یا قـرب الهی دارد. پس 1- راه یـابی به عالـم ملکوت ممکن است نه محال. 2- طریق نفس طریق اصلی و کلیدی در این راه یابی است. 3- عوامل بنیادین این راه یابی ایمان و عمل صالح یا عبودیت و اخلاص است. 4- ورود به عالم ملکوت و میل به مقام ولایت در عرفان ناب اسلامی جنسیت گرایانه و طبقاتی و صنفی نیست، لذا زن و مرد در این مسیر مساویند.