نام پژوهشگر: جواد مرادپور دهنو

تحلیل و نقد فلسفی جسمانی بودن بدن مثالی از دیدگاه ملاصدرا
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه قم - دانشکده الهیات 1390
  جواد مرادپور دهنو   عسگر دیرباز

چکیده با وجود به اینکه موضوع تحقیق، تحلیل و نقد فلسفی جسمانی بودن بدن مثالی از دیدگاه ملا صدراست ولی بیان این نکته لازم است که اصل بدن مثالی ازدیدگاه حکما وعرفا ومتکلمان(مگر عده قلیلی از آنها) پذیرفته شده است ولی درنحوه وجود آن اختلاف دارند. ازدیدگاه حکمت متعالیه و صدر المتالهین بدن با تمام انحاء وجودی آن ظل نفس میباشد، به تبع آن بدن مثالی ظهورونمود نفس است.از دیدگاه ملاصدرا بدن مثالی بدنی است مجرده از ماده ولی واجد بعضی از عوارض ماده است و بمراتب لطیف تر از بدن مادیست و میزان درک و شعور آن بسیار بالاست، بلکه عین درک و شعور است . ملاصدرا جسمانی بودن نشئه ثانی رابه صورت اعم و بدن مثالی را بصورت اخص با ارائه 7اصل اساسی دراثار خود (که از جهت کمیت باهم اختلاف دارند )اثبات کرده است. اصل حرکت جوهری و اصل تجرد قوه خیال دو اصل اساسی و تاسیسی هستند که آخوند بواسطه آنها دیدگاه خود را تبیین کرده است. از بیان ایشان فهمیده میشود که حیثیت واقتضاءبدن مثالی با عالم مثال یکی است .در ضمن برخی از آیات و روایاتی که بدن مثال را تبیین میکند ،بررسی شده.انتقاد و اشکال عده ای از حکما، مبنی بر روحانی بودن بدن مثالی و اخروی ملاصدرا آورده شده وجواب انها هم ذکر شده،به این صورت که با توجه به اصولی که ملاصدرا در آثار خود تبیین کرده است ،جسمانی بودن بدن مثالی و اخروی، نتیجه طبیعی آن اصول است و فهم درست آن انسان را به جسمانی بودن نشئه ثانی بصورت عمومی راهنمایی می کند. کلید واژه: جسم، نفس، عالم مثال، بدن مثالی، تجرد، قوه خیال، حرکت جوهری