نام پژوهشگر: مینا دوراندیشان

بررسی اثر کاهندگی قند خون عصاره آبی ریشه گلدر در موش های صحرایی دیابتی شده توسط آلوکسان مونو هیدرات
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه بیرجند - دانشکده علوم پایه 1391
  مینا دوراندیشان   قدسیه باقرزاده

هدف این کار تحقیقاتی بررسی خواص دارویی، به ویژه خاصیت ضد دیابت ریشه ی گیاه گلدر ( تیره labiatae یا lamiaceae)، از جنس persica بوده است. ریشه ی این گیاه در اواخر پاییز از جنوب استان فارس (نزدیک به شیراز) جمع آوری و آماده سازی شد. عصاره ی آبی با روش خیساندن تهیه گردید. آزمایشات فیتوشیمیایی بر روی عصاره ی گیاه با هدف اندازه گیری فاکتورهای تغذیه ای نظیر درصد پروتئین (روش کجلدال)، درصد چربی (استخراج با دستگاه سوکسله)، ndf، adf (دستگاه فیبرتک) انجام شد. علاوه بر این مقدار ترکیبات موثره (فنل ها، تانن ها، فلاونوئیدها با بکارگیری اسپکتروفتومتر uv/vis و همچنین مقدار فلزات سنگین (روش خاکسترخشک) تعیین شد. در خاتمه توانایی عصاره ی گیاه در کاهندگی قند خون رت ها که در نهایت به عنوان الگویی برای درمان دیابت در انسان استفاده خواهد شد، مورد بررسی قرار گرفت. در اینجا روش تجربی و استفاده از مدل حیوانی دیابت و خوراندن دوزهای مختلف عصاره ی آبی گیاه، روزانه یکبار و به مدت 28 روز انجام شد. نتایج بررسی فاکتورهای تغذیه ای نشان داد که یک گرم ریشه ی خشک گیاه، محتوی 41/82 % ndf می باشد و همچنین در بین پانزده عنصر اندازه گیری شده، عنصر پتاسیم بیشترین مقدار را دارد (mg/kg 55180). مقادیر فلزات سنگین سمی نیز کمتر از mg/kg 001/0 می باشد. در ادامه کار، آزمایشات بر روی رت ها در دوزهای مختلف200، 300، 400 میلی گرمی به ازای هر کیلوگرم وزن بدن انجام شد. و نتایج نشان داد که عصاره ی آبی گلدر در تمام دوزها، نسبت به داروی متفورمین که برای درمان دیابت استفاده می شود قادر به کاهش بیشتر قند خون شده است. در دوز 300 عصاره، این کاهش ماکسیمم مقدار را داشت. در حقیقت قند خون دیابتی رت ها قبل از گاواژ برابر با mg/dl440 و در پایان گاواژ عصاره بهmg/dl 67 کاهش پیدا نمود. بنابراین می توان نتیجه گیری کرد که گیاه گلدر توانایی قابل توجهی در کاهندگی قند خون را دارد.