نام پژوهشگر: پروین حافظی

تدوین شاخص های زندگی اخلاقی جامعه دانشگاهی از منظر قرآن
پایان نامه دانشگاه تربیت معلم - تبریز - دانشکده الهیات 1391
  پروین حافظی   رقیه صادقی نیری

جامعه ی دانشگاهی درآموزش رعایت اصول اخلاقی نقش پررنگی در تربیت مدیران آینده کشور دارد. بدون تردید ، علم به خیر و شر و تشخیص خوب و بد در اصلاح اخلاق و توسعه اخلاقی در جامعه نقش بسیار موثر دارد. و قسمتی از خلقیات مذموم و نکوهیده مردم ناشی از جهل و نادانی است ولی می دانیم که علم ، زمانی اخلاق جامعه را اصلاح می کند و با گسترش و توسعه فضایل در جامعه خوشبختی و سعادت به بار می-آورد که افراد عالم و کسانی که در هر گونه سیاست گذاری نقش دارند بر طبق علم و اخلاق حسنه گام بردارند و دانسته های خویش را عملاً بکار بندند؛ و گرنه هیچ وقت از علم نتیجه اخلاقی نمایان نخواهد شد. لذا ضروری است جامعه دانشگاهی به عنوان عقبه ی فکری و مهم-ترین قشر تأثیرگذار بر جامعه متخلق به اخلاق سالم اجتماعی باشند. یکی از راه های تعیین شاخص ها یافتن یک الگوی کامل از راهی است که در حال طی کردن آن هستیم و پیدا کردن تفاوت ها و ویژگی های بارز آن الگو به سایر مسیرها است، از آن جا که مهم‏ترین شیوه‏های اخلاقی و عناصر دست یابی به آن ها در آموزه‏های اسلامی بالأخص کتاب قرآن کریم ارائه شده است، و توجه کردن به این شیوه ها و دستورات و نهادینه کردن آن ها در محیط دانشگاه می تواند تمدن ارزنده اسلامی را و راهکارهای استفاده از این فرامین را عرضه دارد، لذا در تبیین شاخص های اخلاقی جامعه دانشگاهی بهترین الگو آن است که از آموزه های اسلام بالأخص آیات قرآن استخراج شود. دانشگاه در جامعه وظایف سترگی بر عهده دارد از جمله رسالت های مهم آن می توان به کادر سازی، تحول انسان غربی به انسان اسلامی، ساختن انسان های هم فکر، تربیت مغزهای اسلامی، استقلال فردی و ملّی و قطع وابستگی کشور، حفظ انقلاب اسلامی و مقابله با تهاجم فرهنگی نام برد. افرادی که به عنوان جامعه دانشگاهی شناخته می شوند به سبب موثر بودن بر جامعه از شاخص های اخلاقی دینی برخوردار باشند، برخی از مهم ترین شاخص های اخلاقی فردی مانند: بعد معرفتی، فکری و عملی از جمله: ارتباط با خدا، ایمان صادقانه، صبر و استقامت، اخلاص و پاک سازی نیت، توکل بر خدا و... و در بعد اجتماعی رعایت اصول اخلاقی در حوزه های عمومی، از جمله: خوش رویی، ایثار، امانتداری، امر به معروف و نهی از منکر، عطوفت و مهربانی متقابل ، عفو وگذشت، تواضع و فروتنی و... و از جمله اخلاق در محیط دانشگاه: مقابله با منافقین و انحرافات، ظاهر اسلامی و التزام به احکام اسلام، جهاد در نوآوری عمل گرا بودن و... و در برابر دولت و نظام اسلامی: عدالت طلبی، جنبش نرم افزاری و بومی کردن علوم، استقلال کشور، تدوین ایدئولوژی اسلام در همه عرصه ها، اخلاق جامعه دانشگاهی نسبت به دشمن و مقابله با آن از جمله: شناسایی تاکتیک های دشمن، هوشیاری در برابر توطئه دشمن، تسلیم دشمن نشدن، آگاهی و بصیرت و ... می باشد.