نام پژوهشگر: زهره قنبرزاده

القاء تولید کالوس و بررسی اثر تنش شوری بر کالوس گیاه salsola arbuscula در شرایط کشت in vitro
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اراک - دانشکده علوم 1391
  زهره قنبرزاده   فریبا امینی

salsola arbuscula گیاهی هالوفیت است که می تواند در خاک های شور رشد کرده و یک زیستگاه و منبع مناسب از چراگاه‎های فصل خشک برای چارپایان فراهم کند. هدف از این تحقیق بهینه‎سازی شرایط کشت بافت به‎منظور تولید کالوس از این گیاه و همچنین بررسی میزان مقاومت کالوس به شوری بوده است. جهت تولید کالوس، جداکشت‎های ریشه، برگ و ساقه گیاهان دوماهه در محیط کشت ms حاوی غلظت‎های مختلف هورمون‎های 2,4-d و kin قرار گرفتند. نتایج نشان داد که بهترین جداکشت و محیط کشت در القاء تولید کالوس، جداکشت ریشه و محیط کشت mg/l)1) mg/l) + kin1) ms + 2,4-d بود. همچنین در محیط mg/l kin5/0ms + وmg/l kin 1ms + از ساقه باززایی مستقیم صورت گرفت. سپس کالوس‎ها به محیط کشت بهینه با غلظت‎های مختلف نمک (0, 100, 200, 300,mm nacl400) منتقل و پس از یک‎ ماه نگه‎داری آن‎ها در شرایط استاندارد فاکتورهای رشد، مقدار آب نسبی، شاخص حساسیت (si)، میزان عناصر، اسمولاریته، تجمع سدیم در واکوئل، پروتئین ، پرولین، کربوهیدرات و ابعاد سلول مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد با افزایش غلظت nacl فاکتورهای رشد، rwc، غلظت کلسیم و ابعاد سلول‎ها کاهش یافت. ثابت ماندن شاخص حساسیت مقاوم بودن کالوس به شوری را نشان داد. میزان سدیم، کلر، اسمولاریته، پروتئین، پرولین و کربوهیدرات با افزایش غلظت nacl تا 300 میلی‎مولار افزایش و غلظت mm400 نسبت به 300 کاهش معنی‎داری را نشان داد. نسبت k+/na+ نیز در غلظت‎های شوری نسبت به شاهد کاهش اما تفاوت معنی‎داری بین غلظت‎های‎ متفاوت nacl مشاهده نشد که مقاوم بودن کالوس به شوری را نشان می‎دهد. بنابراین، کالوس این گیاه هالوفیت نیز با کاهش رشد، سنتز اسمولیت‎ها و حفظ جذب پتاسیم در برابر تنش شوری مقاومت می‎کند.