نام پژوهشگر: فریده یادگاری

تحلیل رویا از منظر ابن عربی و مولانا
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1391
  فریده یادگاری   پرویز عباسی داکانی

خواب و رویا پدیده ای جمعی و مشترک میان اقوام بشراست که اثر خویش را در اساطیر و فرهنگها و ادیان مختلف به جای گذاشته زیرا در نظر مردم کهن رویا پیام خداوند تلقی می گردیده.عرفا نیز خواب و بیداری را حقایقی میدانند که در "بود" یکی می باشند لیک در "نمود" متفاوتند یعنی خواب و بیداری را دو نمود مربوط به وضع شخصیت آدمی میدانند. در این رساله هدف ما آشنا شدن با رویا و عرصه خیال است زیرا رویا امری ادراکی است که نمیتوان نقش و تأثیر قوه خیال را در آن انکار کرد. عرصه خیال یکی از عرصه های مورد توجه عرفا بخصوص ابن عربی می باشد زیرا عالم خیال در عرفان شاهراه کشف و شهود و در فلسفه حد فاصل میان عالم مجردات و عالم ناسوت است. مولانا نیز به صور خیال و آنچه در قوه متخیله پدید می آید اشاره می کندوهر چه در این جهان واقع میشود را نتیجه اندیشه ها و جریان های ذهنی میداند. در بخشی از این رساله با دیدگاه روانشناسان معاصر پیرامون رویا آشنا می شویم و بعد از دیدگاه و منظر قرآن به رویا پرداخته و سپس به بررسی نظرات مولانا و ابن عربی نسبت به رویا علل و جایگاه آن می پردازیم که هر یک از این دو بزرگوار با شیوه خاص خود آن را بیان کرده اند اما در نحوه ی بیان و طرح مسأله و پاسخ به آن تفاوتهایی میان آن دو دیده میشود. مثنوی پل ارتباطی ما با دنیای اندیشه های مولانا و فصوص الحکم مرجعی برای بیان دیدگاه ابن عربی نسبت به رویاست.