نام پژوهشگر: شهپر جمیلیان

تحلیل مردم شناختی نقوش در کاشی کاری های مجموعه کاخ گلستان
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده علوم اجتماعی 1391
  شهپر جمیلیان   محمد همایون سپهر

روند خلق آثار هنری در ایران اغلب در چارچوب ارزش ها، سنت‏ها و مفهوم های درونی هنرمند شکل گرفته است. تجربه های گذشته نشان می‏دهد قلمرو هنر ایران هیچ گاه بسته و محدود نبوده است. با توجه به موقعیت جغرافیایی، ایران همیشه با تمدن های بزرگ شرق و غرب به طور مستقیم در تماس بوده است. پدید آمدن دگرگونی در ساختار اجتماعی ایران را باید منبعث از روابطی دانست که ایرانیان در سطوح مختلف با غرب برقرار ساختند. ایرانیان با تمدن و معارف اروپایی در دوره قاجاریه آشنا شدند و در این دوره بود که ایران بدون واسطه با سیاست اروپایی روبرو شد. کاخ گلستان، کاخی قدیمی و با قدمت صد و پنجاه ساله است که معماری آن به تقلید از معماری دوره صفویه در دوره قاجار و به دستور ناصرالدین‏شاه ساخته شده است. این مجموعه، ترکیبی از کاشی‏های معماری قدیم و جدید دوره‎های زندیه، قاجاریه و پهلوی است که بیشتر تغییرات، تعمیرات و ساخت بناها به زمان قاجار برمی‎گردد که در این مبحث موضوع کاشی کاری های این کاخ مورد پژوهش محقق می باشد. در این پایان نامه به بررسی و تحلیل نقوش کاشی‏های کاخ گلستان از دیدگاه مردم شناختی و رابطه این نقوش با گرایش به غرب از جنبه های مختلفی از قبیل زیباشناختی، رنگ های به کار رفته در نقوش و رابطه آن ها با مفاهیم و ارزش های ایرانیان، ورود عناصر جدید در طرح‎ها و نقش های کاشی‎کاری‏های سنتی، تغییر نقش ها از سنتی به سبک جدید، لباس های سربازها و چهره افراد در کاشی‎کاری و تغییر نقش‏های گل از گل‎های سنتی مثل نیلوفر به گل سرخ یا رز پرداخته شده است.