نام پژوهشگر: ریحانه امین زاده

تاثیر انواع فیلم های بسته بندی و پوشش با چیتوسان بر عمر انبارمانی قارچ تکمه ای
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه صنعتی اصفهان - دانشکده علوم کشاورزی 1391
  ریحانه امین زاده   فریبا امینی

قارچ تکمه ای (agaricus bisporus) سرشار از مواد غذایی است و به دلیل سودمند بودن درتغذیه، سالیان سال است که کشت و کار این قارچ متداول می باشد. از بین 14000 گونه قارچ حدود 2000 گونه مصرف خوراکی دارند که از بین آن ها سه رقم به نام های قارچ دکمه ای، قارچ صدفی و قارچ شی تاکه در جهان مصرف تجاری بیشتری پیدا کرده است. قارچ در مقایسه با میوه ها و سبزی ها سرعت تنفس بالاتری دارد وبدلیل فقدان لایه محافظ برای جلوگیری از هدر رفتن آب، فاسد شدن آن سریع اتفاق می افتد. لذا کاهش عمر قفسه ای وعمر انبارمانی برای توزیع و عرضه قارچ محدودیت ایجاد کرده است. عمرانباری قارچ تازه دردمای معمولی بین 3-1 روز ودردمای 4 درجه سانتیگراد بین 7-4 روز متغیراست. قارچ با کاهش وزن حدود %10-5 شروع به پلاسیده شدن کرده و غیر قابل استفاده می شود. لذا به علت مشکلات در توزیع و عرضه بازار قارچ تازه، فیزیولوژی پس از برداشت آن نیاز به مطالعه بیشتری دارد. به نظر می رسد استفاده از فیلم پوششی مناسب برای پس از برداشت قارچ و تجارت آن بهترین گزینه است. همچنین استفاده از پوشش چیتوسان به منظور کنترل سرعت تنفس محصول، بیماریهای فیزیولوژیکی و رشد میکروبها مورد استفاده قرار گرفته است. آزمایش حاضر جهت یافتن بهترین فیلم پوششی و غلظت چیتوسان برای افزایش عمر انبارمانی و کاهش تلفات پس از برداشت آن انجام گرفت. درآزمایش اول، تیمارهای مورد نظر شامل: شاهد که بسته بندی معمولی (سلفون) است و پنج نوع فیلم پوششی به نام هایpe (poly ethylene) با دو ضخامت 40 و 65 میکرون ، bopp (biaxially oriented polypropylen) با سه ضخامت 25، 35 و 40 میکرون ،cpp (cast polypropylen) با دو ضخامت 25 و 50 میکرون ، pet (poly ester) با دو ضخامت 12 و 24 میکرون و pvt (polyvinyl chlorid) با ضخامت 30 میکرون، در فاصله زمانی 0، 10، 15، 20 و 25روز پس از نگهداری در انبار در دمای 1 درجه سانتیگراد و رطوبت 90 درصد، در سه تکرار انجام شد. پس از هر دوره نگهداری در انبار، قارچها از لحاظ برخی خصوصیات فیزیکی و شیمیایی مورد ارزیابی قرار گرفتند. آزمایش دوم ، پس از انتخاب بهترین فیلم پوششی، قارچها با چهار غلظت چیتوسان شامل شاهد، 5/.، 1، 2 درصد تیمار و مشابه آزمایش اول انجام گرفتند. آزمایش اول به صورت اسپلیت پلات و آزمایش دوم به صورت اسپلیت پلات – فاکتوریل مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج آزمایش اول نشان دادکه نوع پلاستیک پوششی اثر معنی داری روی تمامی شاخص های اندازه گیری شده در سطح احتمال 1 درصد داشت. نتایج حاصل نشان داد که بالاترین میزان سفتی، مواد جامد محلول، اسید آلی، اسیدیته و کمترین کاهش وزن و پوسیدگی در قارچ های بسته بندی شده با فیلم های پوششیbopp و cpp و کمترین میزان آن در میوه های قارچ بسته بندی شده با فیلم های پوششی شاهد (سلفون)، pvc ،pet وpe مشاهده گردید. قارچ های بسته بندی شده با فیلم پوششی peبهترین شاخص رنگ را در طول دوره انبارمانی داشتند. همچنین اثر زمان بر تمامی صفات اندازه گیری شده درطول دوره نگهداری در انبار، معنی دار بود. اثر متقابل فیلم پوششی و زمان نیز در مورد شاخص های کاهش وزن، سفتی و مواد جامد محلول معنی دار بود. نتایج آزمایش دوم نشان دادکه چیتوسان اثر معنی داری روی تمامی شاخص های اندازه گیری شده به استثناء مواد جامد محلول در سطح احتمال 1 درصد داشت. نتایج حاصل نشان داد که بالاترین میزان سفتی، اسید آلی، اسیدیته و کمترین کاهش وزن و پوسیدگی در قارچهای بسته بندی شده با چیتوسان 2 درصد و کمترین شاخصهای فوق در قارچهای بسته بندی شده با فیلم پوششی شاهد مشاهده گردید. غلظت های مختلف چیتوسان در مورد شاخص پوسیدگی تفاوت معنی داری با هم نداشتند. اثر زمان بر تمامی صفات اندازه گیری شده معنی دار بود. اثر متقابل فیلم پوششی و چیتوسان در مورد شاخص های کاهش وزن، مواد جامد محلول و پوسیدگی معنی دار بود. اثر متقابل فیلم پوششی و چیتوسان و روز نیز فقط در مورد شاخص های کاهش وزن معنی دار بود. بر اساس نتایج این تحقیق فیلم پوششی 35bopp میکرون برای افزایش عمر انباری قارچ خوراکی تکمه ای توصیه می شود.