نام پژوهشگر: رویا فضلی

استخراج و تعیین مقدار فنل و فلاونوئید تام از پوست چهار گونه راش، ممرز ، صنوبر و بلوط و تعیین مقدار کمی برخی ترکیبات فنلی با hplc
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری - دانشکده منابع طبیعی 1391
  رویا فضلی   نورالدین نظرنژاد

برای آنالیز شیمیایی مواد استخراجی از پوست چهار گونه درختی راش، ممرز، صنوبر و بلوط که از نظر دارویی و صنعتی که می توانند دارای اهمیت باشند و درصد حجمی زیادی از جنگل های شمال کشور را به خود اختصاص می دهند، نمونه-گیری شد. آزمایش ها و نتایج نشان داد که درصد کلی مواد استخراجی پوست چهار گونه ذکر شده شامل راش، ممرز، صنوبر و بلوط با حلال استن به ترتیب 5/16، 2/17، 9/15 و 7/25 درصد است. فنل ها دسته ای از آنتی اکسیدان های طبیعی هستند که بخش مهمی از مواد استخراجی پوست را تشکیل می دهند. آنتی اکسیدان های موجود در مواد غذایی اثرات زیان بخش رادیکال های آزاد را خنثی کرده و در پیشگیری از بیماریهای قلبی-عروقی، سرطان، بیماریهای دژنراتیو (پارکینسون و آلزایمر) نقش مهمی را ایفا می کنند. به علت اثرات سمی آنتی اکسیدان های صنعتی، اخیرا تلاش برای یافتن آنتی اکسیدان های طبیعی به خصوص با منشا گیاهی افزایش یافته است. از آنجا که اطلاعات کمی از فعالیت آنتی اکسیدانی درختان ذکرشده دردسترس است، در این پایان نامه ضمن اندازه گیری محتوای تام فنلی و فلاونوئیدی، خاصیت آنتی اکسیدانتی عصاره استنی پوست درختان فوق با روشهای آزمایشگاهی مورد بررسی قرارگرفت. روش نخست، بر اساس توانایی عصاره ها در به دام اندازی رادیکال dpph (دی فنیل پیکریل هیدرازیل) می باشد، در روش دوم قدرت احیاء کنندگی نمونه ها با اهداء الکترون به آهن??? و احیای آن به آهن ?? بررسی شد، در روش سوم به دام اندازی رادیکال نیتریک اکساید بررسی شد یعنی با تولید بیش از حد نیتریک اکساید، واکنش های زنجیره ای آغاز می گردد، در روش چهارم میزان جذب پراکسیدهیدروژن ارزیابی شد و در نهایت برخی ترکیبات فنلی موجود در مواد استخراجی پوست، از نظر کمی به وسیله کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا(hplc) ارزیابی و شناسایی شدند. میزان محتوای تام فنلی برای گونه های بالا به ترتیب راش 2/201، ممرز 2/224، صنوبر 208 و بلوط 73/199 و محتوای تام فلاونوئیدی برای راش 6/9، ممرز 8/10، صنوبر 9/20 و بلوط 1/11 میلی گرم در میلی لیتر عصاره به دست آمد. در نهایت، طبق نتایج حاصل می توان گفت که عصاره های استنی پوست چهار گونه فوق دارای اثرات آنتی اکسیدانی مناسبی در مقایسه با استانداردها هستند. از نظر کمی فنل اسیدگالیک در راش، ممرز و بلوط و فنل اسیدکوماریک در صنوبر دارای بیشترین مقادیر ترکیبات فنلی بودند. اسیدکوماریک در تمامی عصاره ها وجود داشت و در گونه بلوط با 5/37 میلی گرم بر گرم عصاره دارای بیشترین مقدار بود.