زیبایی شناسی از مفاهیم عمیقی است که در دنیای هنر و عکاسی وجود دارد و قضاوت زیبایی شناسی در تصاویر، یک پردازش بالای ذهنی است. به رغم فقدان قوانین محکم، ویژگی های اثبات شده ی خاصی در تصاویر عکاسی و نقاشی وجود دارد و اعتقاد بر این است که تعداد زیادی از آنها برای زیبایی شناسی، قطعاً به انسان کمک می کنند. لذا ما تلاش کردیم این ویژگی ها را در حوزه پردازش تصویر جهت زیبایی شناسی خودکار تصاویر به کار گیریم. ما در این پایان نامه دو کار جدید در زمینه تشخیص زیبایی ارائه دادیم، اولی در حوزه تصاویر عکاسی و دیگری تصاویر نقاشی های تذهیب که به شرح زیر است: در بخش اول ، تمرکز را بر روی پردازش تصویر برای زیبایی شناسی در حوزه تصاویر عکاسی گذاشتیم، انگیزه این کار ازدیاد تصاویر در دنیای امروز می باشد و از اینرو نیاز به ابزارهایی جهت ایجاد آلبوم های تصاویر دیجیتال و همچنین ایجاد فرآیند های موثر در جستجو و مدیریت خودکار محتویات بر اساس ویژگی هایی چون کیفیت یا مقدار زیبایی تصویرمی باشد. لذا ابتدا به بررسی ویژگی های متداول در زیبایی شناسی در حوزه های مختلف عکاسی که شامل تصاویر پرتره، خبری، ورزشی، حیوانات و انتزاعی می باشند، پرداخته و با توجه به کلی بودن ویژگی های زیبایی شناسی ارائه شده در حوزه عکاسی، سعی در تعیین تاثیر مجزای هریک از ویژگی ها بر روی حوزه های مختلف عکاسی شده است. در ادامه، از بین ویژگی های ارائه شده، 6 ویژگی برتر که به طور خاص در تصاویر منظره بالاترین تاثیر گذاری را دارند، پیشنهاد می گردد. بررسی صحت تاثیر این ویژگی ها از طریق مقایسه تصاویری ازیک پایگاه داده استاندارد نشان داده شد. با فرض رتبه بندی ارزیابی زیبایی در پایگاه داده در بازه1 الی 7، 1(خیلی زشت) و 7 (بسیار زیبا)، مشاهده شد که حداقل یکی از ویژگی های منتخب در تصاویرِ با رتبه های 5 به بالا(مورد قبول زیبایی) موثر بوده و هیچ یک از ویژگی های منتخب، متاثر از تصاویر با رتبه های کمتر از 5 نخواهند بود. و در ادامه کار را به طور خاص بر روی طرحهای تذهیب متمرکز کردیم. طرح های تذهیب شامل مجموعه ای از نقش های اصیل و هندسی پایه است که از حیث تعداد و تکرار قابل تغییر می باشند. خلق یک اثر هنری توسط هنرمند عموما بر اساس بکارگیری یک یا چند نقش پایه و سپس استفاده از ذوق هنری در نحوه چینش و تکرارآنها است که از این طریق قادر به خلق نقوشی با تنوع و گستردگی فراوان خواهند بود. به دلیل کثرت و گستردگی نقوش و همچنین به دلیل ظرافت بالای نقش های خلق شده، فرآیند ارزیابی و رتبه بندی نقوش سنتی ایران مستلزم دقت بالا در کنار صرف زمان بسیار زیاد می باشد. لذا ارائه یک روش خودکار و کارآمد جهت رتبه بندی زیبایی نقوش خلق شده از اهمیت بسزایی برخوردار است. در این بخش از پایان نامه از مهمترین ویژگی زیبایی شناسی نقوش سنتی ایران یعنی تقارن برای تدوین یک روش کارآمد جهت ارزیابی کمّی آنها استفاده شده است. صحت عملکرد روش تدوین شده با استفاده از رتبه کیفی شخص خبره (استاد نگارگری) جهت امتیاز دهی به مجموعه ای از نقوش و مقایسه نتایج حاصله با نتایج حاصل از روش ارائه شده مورد بررسی قرار گرفته است. بررسی نتایج و مقایسه آنها نشان دهنده قابلیت اطمینان روش ارائه شده می باشد.