نام پژوهشگر: سیده طاهره مومن زاده واحدی

بررسی رابطه میان سرمایه گذاری مستقیم خارجی و کیفیت زیست محیطی در کشورهای منتخب (در قالب فرضیه زیست محیطی کوزنتس)
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده اقتصاد 1391
  سیده طاهره مومن زاده واحدی   مرجان دامن کشیده

از دهه 1990 بحث جدیدی تحت عنوان فرضیه زیست محیطی کوزنتس مطرح شد که رابطه میان رشد اقتصادی و کیفیت زیست محیطی را به صورت u وارونه بیان می کرد. بطوریکه در مراحل اولیه رشد اقتصادی که درآمد کشورها پایین است، رابطه درآمد-آلودگی مثبت می باشد. این روند تا یک نقطه اوج ادامه می یابد و بعد از این نقطه رابطه درآمد-آلودگی منفی می شود. از عوامل موثر بر رشد اقتصادی، سرمایه گذاری مستقیم خارجی می باشد. رشد اقتصادی نیازمند سرمایه گذاری در بخش ها و فعالیت های اقتصادی است. بدون سرمایه گذاری، نمی توان در بخش های زیر بنایی و روبنایی انتظار گسترش تولید، اشتغال و رفاه اجتماعی را داشت. در اکثر مطالعات به اثبات منحنی زیست محیطی کوزنتس پرداخته شده و رابطه رشد اقتصادی و کیفیت محیط زیست را آزمون کرده اند و کمتر در مطالعه ای مشاهده شده است که ارتباط سرمایه گذاری مستقیم خارجی و محیط زیست تحت منحنی زیست محیطی کوزنتس و عوامل موثر بر آن مورد بررسی قرار گیرد. نکته دیگر آنکه در اکثر مطالعات، دامنه بحث به کشورهای توسعه یافته محدود شده است و کمتر به کشورهای درحال توسعه و کمتر توسعه یافته پرداخته شده است. هدف اصلی این پایان نامه بررسی همزمان این فرضیه برای کشورهای oecd و کشورهای درحال توسعه است. در این پایان نامه علاوه بر سرمایه گذاری مستقیم خارجی، از متغیرهایی چون درجه باز بودن اقتصاد و جمعیت شهری استفاده شده است که خود وجه تمایز این مطالعه با بسیاری از مطالعات صورت گرفته در این حوزه می باشد. برای برآورد مدل از روش داده های تلفیقی استفاده شده است. نتایج نشان می دهد که کشورهای oecd با گذراندن نیمه اول در منطقه دوم منحنی کوزنتس قرار دارند در حالیکه کشورهای در حال توسعه عمدتاً به نقطه اوج نرسیده و کماکان رابطه سرمایه گذاری مستقیم خارجی و آلودگی در این کشورها مثبت است. به نظر می رسد کشورهای درحال توسعه می توانند با شناخت کامل از وضعیت حاکم بر خود و در قالب وضع ضوابط و استانداردهای زیست محیطی می توانند ورود تکنولوژی های جدید را با هزینه زیست محیطی کمتری تجربه کنند. همچنین باید در مکان یابی فعالیت های اقتصادی خود علاوه بر در نظرگرفتن عوامل اقتصادی به عوامل زیست محیطی نیز توجه کنند.