نام پژوهشگر: محمدمحسن حسن پور

نظام آموزشی و بازتولید سرمایه فرهنگی: مطالعه موردی دانشگاه امام صادق علیه السلام
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه امام صادق علیه السلام - دانشکده مطالعات اسلامی 1389
  محمدمحسن حسن پور   حسام الدین آشنا

مفهوم سرمایه فرهنگی به توضیح نحوه قشربندی اجتماعی در نظام های سرمایه داری کمک می کند. از نظر بوردیو نظام های آموزشی نقش مهمی در بازتولید روابط موجود اجتماعی دارند. نظام آموزشی از طریق ایجاد صلاحیت، مهارت و اعطای مدرک، افراد را برای کسب موقعیت های برتر اجتماعی آماده می کند. بخش اول این پژوهش به جایگاه نظری مفهوم سرمایه فرهنگی و انواع کاربردهای آن در پژوهش های تجربی اختصاص دارد. در فصل دوم انواع نظریه های بازتولید اجتماعی و فرهنگی معرفی شده و نظریه بازتولید فرهنگی بوردیو و مفاهیمی چون سرمایه فرهنگی، میدان و عادت واره بحث شده است. فصل سوم به معرفی انواع پژوهش های انجام شده با استفاده از مفهوم سرمایه فرهنگی در تحقیقات حوزه آموزش و پرورش، تحقیقات حوزه جامعه شناسی فرهنگی و تحقیقات حوزه اقتصاد فرهنگی شامل مصرف، توریسم و توسعه پایدار می پردازد و رویکردهای معطوف به استفاده سنتی از مفهوم سرمایه فرهنگی، رویکرد توسعه این مفهوم و رویکردهای انتقادی را توضیح می دهد. بخش دوم با استفاده از مصاحبه های عمیق و کدگذاری مبتنی بر نظریه مبنایی به فهم تاثیر سرمایه فرهنگی بر شناخت و انتخاب دانشگاه امام صادق (ع) می پردازد و معنای سرمایه فرهنگی اندوخته شده حاصل از دوره تحصیلی رشته فرهنگ و ارتباطات را مشخص می کند. نتایج پژوهش حاضر نشان می دهد که سرمایه فرهنگی موروثی خانوادگی به صورت آشکار و پنهان بر شناخت و انتخاب دانشگاه امام صادق(ع) و رشته فرهنگ و ارتباطات و رضایت از دوره تحصیلی تاثیر دارد. مفهوم سرمایه فرهنگی متجسد به معنی صلاحیت ها و مهارت های حاصل از دوره تحصیلی در دو بعد سرمایه فرهنگی حاصل از دانشگاه و سرمایه فرهنگی حاصل رشته فرهنگ و ارتباطات شناسایی و مولفه های آن معرفی شده است. همچنین حیثیت و اعتبار نمادین دانشگاه امام صادق(ع) به مثابه سرمایه فرهنگی نهادینه شده و ارزش مدرک تحصیلی این دانشگاه در محیط های اجتماعی بزرگ تر بررسی شده است.