نام پژوهشگر: گودرز ملکی

نقش ارتش پاکستان در شکل گیری طالبان
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده علوم سیاسی 1391
  گودرز ملکی   محمد سهرابی

چکیده پایان نامه: پاکستان در سال 1947 از هند جدا شد و اعلام استقلال کرد. این کشور از ابتدای تاسیس تا کنون اختلاف هایی با همسایگان خود داشته است. از یک طرف با هند دشمن دیرین خود بر سر بسیاری از مسائل از جمله منطقه کشمیر، اختلاف دارد و از طرف دیگر با افغانستان بر سر خط مرزی دیوراند، اختلاف دارد. در دوطرف این خط مرزی پشتون های ناراضی قرار دارند که خواستار استقلال هستند و در صورت تحقق استقلال پشتون ها، دیگر کشوری به نام پاکستان وجود نخواهد داشت.این مسائل باعث شده است پاکستان همواره امنیت ملی و منافع ملی خود را در خطر ببیند. نگرانی از امنیت ملی و تامین منافع ملی باعث شده است، ارتش و نظامیان پاکستان به عنوان اصلی ترین نهاد حافظ منافع ملی این کشور مطرح باشند و در تصمیم گیری ها و سیاست خارجی نقش اصلی را ایفا کنند. ارتش پاکسـتان بعد از شکست در دو جنگ با هندوستان استراتژی نظامی خود را در برابر هند تغییر داد و از طریق دستگاه اطلاعاتی خود (آی.اس.آی) به سازمان دهی و ایجاد گروه های افراطی تحت نام های سـپاه صحابه ، حرکت الانصار و طالبان در کشـمیر، پرداخت تا جنگ را به گونه ای دیگر در برابر هند ادامه دهد و ضعف نظامی خود را در مقابل هند جبران کند . سیاست ارتش و نظامیان پاکستان در افغانستان هم حاکم کردن یک دولت دست نشانده در این کشور است و هموار تلاش کرده اند بر افغانستان سلطه داشته باشند. ارتش پاکستان به خصوص دستگاه اطلاعاتی (آی اس آی )در راستای این سیاست در دهه 90 به شکل گیری و حاکمیت طالبان در افغانستان کمک کرد. آی اس آی با تجهیز و آموزش نظامی گروه طالبان در پایگاه های مرزی پاکستان ، زمینه قدرت گیری گروه طالبان را فراهم کرد .دستگاه اطلاعاتی ارتش پاکستان همچنین کمک های تسلیحاتی غرب و کمک های مالی برخی کشورهای عربی را در اختیار طالبان قرار داد.