نام پژوهشگر: پردیس نیک پیک

مقایسه آزمایشگاهی ضریب دبی در چند نوع سرریز لبه تیز
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شهید چمران اهواز - دانشکده مهندسی علوم آب 1391
  پردیس نیک پیک   سید محمود کاشفی پور

سرریزها از جمله سازه های هیدرولیکی مهم جهت کنترل جریان، تنظیم سطح آب بالادست و اندازه گیری دبی در کانال ها، شبکه های آبیاری و رودخانه ها می باشند. در یک عرض مشخص سرریزهای نوک اردکی و مایل دارای طول موثر بیشتری در مقایسه با سرریزهای معمول می باشند که این مسئله می تواند بر ضریب دبی و راندمان این نوع سرریزها تأثیرگذار باشد. ضریب دبی جریان تابعی از مشخصات هندسی و هیدرولیکی سرریز می باشد، لذا در این تحقیق ضریب دبی جریان برای سرریزهای نوک اردکی برای سه زاویه 45، 60 و 75 درجه و مایل برای سه زاویه 15، 30 و 45 درجه و در سه ارتفاع 15، 20 و 25 سانتی متر تعیین شده و نتایج به دست آمده با ضریب دبی سرریز مستطیلی ساده در هر سه ارتفاع 15، 20 و 25 سانتی متر مقایسه شده است. در نهایت پس از تجزیه و تحلیل داده ها به کمک نرم افزار آماری، سه رابطه ریاضی برای این سه نوع سرریز ارائه شده است، که رابطه بین ضریب دبی و متغیرهای هندسی بدون بعد سرریز را بر پایه شرایط هندسی و هیدرولیکی نشان می دهد. چنین برداشت می شود که برای همه سرریزها ضریب دبی با افزایش دبی یا افزایش انرژی کل بالادست سرریز کاهش می یابد. هرچند این کاهش در سرریزهای با زاویه بیشتر دارای شیب بیشتری می باشد. به این معنی که سرریزهای نوک اردکی و مایل فقط برای ارتفاع آب کم در بالادست راندمان بالاتری دارند، در نتیجه می توانند دبی بیشتری را با ارتفاع کم آب بالادست عبور دهند. اما با افزایش ارتفاع آب بالادست سرریز، کاهش ضریب دبی چشمگیرتر می شود، به طوری که ضریب دبی این سرریزها حتی از ضریب دبی سرریز مستطیلی ساده نیز کم تر می شود. ضمن این که نتایج به دست آمده از این تحقیق با نتایج به دست آمده از تحقیقات گذشته مورد مقایسه قرار گرفته است که به خوبی با این نتایج همخوانی دارد.