نام پژوهشگر: تهمینه رییس السادات

آیین های سوگواری در ایران از قرن اول تا پنجم هجری
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1391
  تهمینه رییس السادات   مریم معزی

آیین های سوگواری از جمله مراسمی است که در حوزه فرهنگ یک جامعه قرار می گیرد و جزو آداب و رسومی است که همه ی جوامع با ادیان و فرهنگ های گوناگون به آن توجه دارند. در ایران نیز این مراسم همواره به مناسبت های مختلف و با اهمیت خاصی انجام می شده است. در این نوشتار سعی بر آن است تا به بررسی آیین های سوگواری در قرون نخست اسلامی یعنی پنج قرن اول هجری ، پرداخته شود. مراسم و آیین های سوگواری در این قرون هم شامل مردم مسلمان ایران و هم دربرگیرنده اعمال و رفتار اقلیت های مذهبی این سرزمین است. اهداف دیگر این پژوهش عبارتند از بررسی اشتراکات و تفاوت ها در اعمال و رفتار آیین سوگواری بین مسلمانان و دیگر اقلیت های مذهبی به خصوص زردشتیان، بررسی تغییراتی که به مرور زمان در آیین سوگواری در بین مسلمانان صورت گرفته و ریشه یابی مراسم عزاداری اسلامی. بدون شک مراسم سوگواری که ریشه در لایه های مختلف اجتماعی داشته با آئین های مذهبی پیوند خورده و شکل مراسم مذهبی به خود گرفته است. روند تاریخی این پیوند و نهادینه شدن آن نیز در این پژوهش مدنظر بوده است. این پایانامه به روش تاریخی از نوع توصیفی_ تحلیلی انجام پذیرفته است.