یکی از شایعترین عوامل ایجاد کننده بیماری اسهال که هر ساله سبب مرگ تعداد زیادی در جهان می شود باکتری های اشریشیا کلی انتروتوکسیژنیک (etec) ، شیگلا فلکسنری و اشریشیا کلی انتروهموراژیک (ehec ) می باشند. امکان به وجود آمدن ایمنی حفاظتی برعلیه این بیماری وجود دارد، لذا طراحی و ساخت واکسن علیه این بیماری از اهداف سازمان های بهداشتی نظیرwho می باشد.etec گروه متنوعی از پاتوژن ها هستند که توانایی تولید و حمل انتروتوکسین های حساس و مقاوم به حرارت را بعد از کلونیزاسیون در روده کوچک داردند . کلونیزاسیون ویژگی بیماری زایی ضروری برای etec می باشد. چسبندگی به واسطه فاکتور های کلونیزاسیون (cf ) صورت می گیرد . در این بین آنتی ژن cfa/i ، شایع ترین فاکتور ویرولانس جدا شده از etec است . cfa/i واجد یک ساختار ساقه مانند است که که شامل زیر واحد اصلی و عمده cfab و زیر واحد فرعیcfae است . زیر واحد cfab جزو پروتئین های متصل شونده به گلیکواسفنگولیپید ها می باشد ، به نظر می رسد این زیر واحد نقش حیاتی و مهمی را در اتصال باکتری به سلول های اپیتلیال روده کوچک بازی می کند و کاندید مناسبی برای تولید واکسن است . دراشریشیاکلی سویه o157:h7 پروتئین های intimin، tir و espa مهمترین فاکتورهای بیماریزایی این باکتری به حساب می آیند که توسط ژن های حاضر در جزیره پاتوژنسیته lee تولید می شوند. پروتئین espa بخش اصلی از پروتئین هایی است که در ساخت کانال ارتباطی در سیستم ترشحی نوع iii نقش داشته و مانند یک رابط سبب انتقال پروتئین tir به سلول میزبان می شود ( در اینجا انسان) و در نهایت پروتئین intimin با اتصال به tir ،اتصال باکتری به سلول میزبان را سبب می شود. این اتصال باعث ایجاد ضایعه تخریب دیواره سلول یا ae میزبان می گردد . ژن eae کد کننده پروتئین intimin است که این پروتئین برای کلونیزاسیون در موکوس روده و ایجاد ضایعه ae ضروری می باشد . از طرف دیگر شیگلا فلکسنری نیز برای تهاجم سلولی نیازمند کد کردن ژن هایی که در پلاسمید های تهاجمی باکتری ، است .اپرون mix-spa پروتئین های سیستم ترشحی تیپ iii را کد می کند که نقش ترانسفر کننده و افکتور را در ورود با کتری به داخل غشا و سیتوپلاسم سلول میزبان دارد . پروتئین های ipaa-d در این پروسه نقش مهمی را ایفا می کنند . در بین پروتئین هایی که به وسیله این سیستم ترشح می شوند ipac به عنوان تحریک کننده پلی مریزاسیون اکتین و شکل گیری فیلوپودا و لامیناپودا می باشد که از مهم ترین مراحل در ورود باکتری می باشد . در این تحقیق ما ژنهای ipac,intimin,cfab را در وکتور های pet-28a,pet-32a کلون کردیم .بعد از بیان و تخلیص پروتئین های نوترکیب ایجاد شده ایمنی ایجاد شده به وسیله آنها در موش و خوکچه هندی به عنوان یک واکسن trivalent بررسی شد . نتایج نشان داد که این واکسن کارایی بالایی در تحریک سیستم ایمنی همورال داشته و می تواند به عنوان یک کاندید واکسن مناسب مطرح شود . کلید واژه : اشریشیا کلی انتروهموراژیک ، اشریشیا کلی انتروتوکسیژنیک ، شیگلا فلکسنری ، واکسن trivalent ، ژن های ipac,intimin,cfab