با شکست طالبان و ورود نیروهای فرامنطقه ای به ویژه ایالات متحده آمریکا جمهوری اسلامی ایران با پدیده نسبتا جدیدی مواجه شد. از این روی که مرزهای شرقی خود را از نقطه نظر امنیتی با چالش های جدیدی مواجه می دید.به حداقل رساندن این نگرانی های امنیتی نیازمند تعامل بیش از پیش با نیروهای داخلی و خارجی حاضر در صحنه افغانستان می باشد اما عواملی متعددی خود بر سر راه برقراری این تعامل وجود دارد که در این ÷ایان نامه سعی شده است تا نسبت به شناخت آنها اقدام شده و راهکارهای لازم ارائه گردد.در کنار این حضور نیروهای خارجی که خود از بزرگترین عوامل بازدارنده بوده می توان به موضوعاتی نظیر آب کشت خشخاش، تعارضات محدود مرزی و حقابه ایران از هیرمند و هریرود بعنوان چالش های بر سر راه دی÷لماسی تعاملی ایران و افغانستان اشاره نمود.