نام پژوهشگر: مایده جعفری راد

انتقال سازه ژنی rd29a-mtldبه کلزا جهت مقاومت به تنش­های غیر زیستی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شاهد - دانشکده علوم کشاورزی 1390
  مایده جعفری راد   حسن رهنما

تنش­های غیرزیستی، مانند خشکی و شوری مهم­ترین فاکتور­های محیطی موثر در تنش­های اسمزی گیاهان و کاهش عملکرد محصولات زراعی می­باشند بنابراین پژوهش در جهت مقاومت به شوری وخشکی باید جز اولویت­های برنامه­های مهندسی ژنتیک گیاهان قرار گیرد. گیاهان در پاسخ به تنش اسمزی ،معمولا مولکول-های محلول سازگار با وزن مولکولی کم تجمع می­دهندکه این مولکول­ها در جهت نگهداری تورژسانس سلولی عمل می­کنند. مانیتول یکی از مهم­ترین محافظت کننده­های اسمزی است. بسیاری از گیاهان به طور طبیعی قادر به سنتز مقادیر بالایی از مانیتول نیستند بنابراین پیشنهاد شده که مهندسی مسیر سنتز مولکول­هایی مانند مانیتول می تواند بهترین راهکار در جهت افزایش مقاومت به تنش-های غیرزیستی در گیاهان باشد. برای مهندسی ژنتیک گیاهان به منظور بالا بردن تحمل در برابر استرس­های غیر زنده استفاده از پیشبر­های القاپذیر بسیار مفید می باشد. چرا که بیان و القا ژن تحت این پیشبر فقط در شرایط استرس اتفاق می افتد واینکه در اغلب موارد افزایش بیان را در مقایسه با پیشبر شاهد هستیم. یکی از ژن­هایی که درگیاه آرابیدوپسیس وجود دارد ودر گروه ژن­های واکنش گر به تنش قرار دارد، ژن rd29aمی­باشد. پیشبری هم به این نام در این گیاه وجود داردکه حاوی عناصر dreو abreمی­باشدکه در القا و تظاهر ژن تحت شرایط تنشی نظیر سرما، خشکی، شوری نقش ایفا می­کند. در این تحقیق ابتدا شرایط انتقال ژن با بررسی فاکتور نوع ریز نمونه، با استفاده از سیستم ژن گزارشگر gus بهینه سازی شد و بالاترین میزان تراریختی با استفاده از ریز نمونه­های لپه به دست آمد. هم چنین، ژن mtld تحت پیشبر rd29a و در پلاسمید pbin19 کلون شده بود به اگروباکتریوم سویه aglo1 منتقل گردید و به وسیله colony pcr با آغازگرهای اختصاصی تأیید شد. سپس پلاسمید نوترکیب به کمک اگروباکتریوم به گیاه کلزا منتقل گردید. ریزنمونه های لپه ای از گیاه کلزا رقم slm046برای تراریخت سازی سازه ژنی rd29a-mtldمورد استفاده قرار گرفت. ریزنمونه­های تلقیح شده توسط آگروباکتریوم، به محیط های کشت انتخابی حاوی آنتی بیوتیک های کانامایسین وکربنی سیلین منتقل شدند. گیاهان تراریخت بر روی محیط ms حاوی mg/l20آنتی بیوتیک کانامایسین انتخاب شدند و به محیط طویل شدن شاخه و ریشه زایی انتقال یافتند. آنالیز pcr گیاهان تراریخت وجود سازه ژنی rd29a-mtld را در گیاهان تراریخت تأیید نمود.