نام پژوهشگر: موسی آداک
موسی آداک مرجان کیان
از جمله مفاهیم و مباحث نسبتاً تازه در حوزه برنامه درسی «برنامه درسی پنهان» است که مطالعات فراوانی در کشور های مختلف در مورد آن انجام شده است. پژوهش حاضر نیز با هدف بررسی مولفه های برنامه درسی پنهان (با تاکید بر سه مولفه: ارتباط دانشجویان با اساتید، تلقی دانشجویان از قوانین و مقررات دانشگاه و تعامل میان دانشجویان) و تعیین ارتباط این سه مولفه با انگیزه تحصیلی دانشجویان انجام شده است. روش تحقیق توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری پژوهش دانشجویان دانشگاه خوارزمی (تربیت معلم) و حجم نمونه آن 300 نفر از دانشجویان دوره کارشناسی و 100 نفر از دانشجویان دوره کارشناسی ارشد از هر دو گروه دختر و پسر می باشد. روش نمونه گیری نیز تصادفی طبقه ای است. در پژوهش حاضر برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش های آمار توصیفی (فراوانی و درصد فراوانی) و روش های آمار استنباطی ضریب همبستگی پیرسون و آزمون t مستقل با استفاده از نرم افزار آماری spss استفاده شده است. ابزار پژوهش یک نمونه پرسشنامه برنامه درسی پنهان (محقق ساخته) و یک نمونه پرسشنامه انگیزه تحصیلی که بحرانی(1384) نمونه ایرانی آن را تدوین کرده است، می باشد. پرسشنامه برنامه درسی پنهان دارای 26 گویه در 3 مولفه شامل ارتباط استاد و دانشجو، تعامل و ارتباط میان دانشجویان و تلقی دانشجویان از قوانین و مقررات دانشگاه می باشد که بر اساس طیف پاسخگویی 5 گزینه ای لیکرت (از خیلی زیاد تا خیلی کم) تنظیم شده بود و پایایی آن در یک اجرای آزمایشی89/0 به دست آمد. روایی آن نیز توسط جمعی از اعضای هیأت علمی گروه برنامه ریزی درسی دانشگاه خوارزمی مورد تأیید قرار گرفت. پرسشنامه انگیزه تحصیلی دارای 28 گویه است که دارای یک مقیاس لیکرت 7 درجه ای از «کاملاً موافق» تا «کاملاً مخالف» است. پایایی آن 88/0 تعیین شده است و روایی آن نیز مورد تأیید جمعی از اعضای هیات علمی دانشکده علوم تربیتی دانشگاه شیراز قرار گرفته است. نتایج پژوهش بیانگر آن است که بین مولفه های برنامه درسی پنهان (سه مولفه مذکور) و انگیزه تحصیلی دانشجویان به طور کلی ارتباط مثبت و معناداری وجود دارد. همچنین نتایج پژوهش نشان داده است در ارتباط میان برنامه درسی پنهان با انگیزه تحصیلی بین دو گروه دانشجویان دختر و پسر تفاوت وجود دارد و انگیزه دختران بیشتر از پسران بوده است. از جمله نتیجه های دیگر پژوهش این بود که در مقایسه بین دانشجویان دوره کارشناسی و کارشناسی ارشد تفاوتی از لحاظ ارتباط بین دو متغیر اصلی پژوهش یافت نگردید.