نام پژوهشگر: یونس رشیدی تبریزی

طراحی شهری خودی با رویکرد جامعه محلی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه هنر اصفهان - دانشکده معماری و شهرسازی 1390
  یونس رشیدی تبریزی   سید حسین بحرینی

مدت هاست که یکی از دغدغه های اصلی معماران و طراحان شهری ما این شده که چگونه و با چه اصول و ضوابطی طراحی کنند تا نتیجه ی کارشان طرحی باشد که بجای الگو برداری و تقلید از سبک های دائماً در تغییر غرب، رنگ و بوی ایرانی داشته و به نوعی در تکمیل و ادامه ی سنت معماری گذشته ی این سرزمین پهناور باشد. تا بتوان با افتخار بر آن نام خودی و برگرفته از خود را نهاد. از طرفی توسعه با محوریت جامعه ی محلی در قالب فرآیندی مشارکتی، دموکراتیک و مردم محور از چندین دهه ی گذشته با تأکیدی خاص در کشورهای توسعه یافته، به عنوان محور برنامه های توسعه ی شهری و مناطق کلانشهری قرار گرفته است. که باعث مطرح شدن بحث واحدها یا سلول های شهری در قالب محله ها و در نتیجه سبب ظهور رویکردهای گوناگون در توسعه محله ای گشته است. در بسیاری از این رویکردها سرمایه های اجتماعی به عنوان عامل اصلی و شرط لازم جهت توسعه ی محله ای مورد تأکید قرار گرفته. خروجی این نوع از توسعه نیز ارتقاء سطح کیفیت زندگی اهالی است که شامل نگرش های مردم نسبت به زندگی و محیط زندگی آن ها می شود. در این پژوهش سعی شده ابتدا با بررسی عناصر مهم طراحی شهری خودی از یک سو و نیز توسعه با محور قراردادن جامعه ی محلی از سوی دیگر در محله ی سنگ-تراش ها و تبریزی های اصفهان، طرحی ارائه گردد که به کمک مردم و یا به تعبیر بهتر، از مردم و برای مردم باشد. هدف از طرح نیز خلق ظرف مناسبی است برای مشارکت آگاهانه ی شهروندان این محلات، در جهت ارتقاء احساس تعلق، کاهش مهاجرت اهالی بومی و اصلاح نظام حافظه ی تاریخی ساکنان. در این راستا ابتدا به دو پرسش اصلی جواب داده شد که یکی بر کارآمدی رویکرد جامعه ی محلی و دیگری چگونگی تاثیر رویکرد طراحی خودی بر حضور مردم در فضاهای عمومی را مورد سئوال قرار می دهد. روش تحقیق پژوهش تحلیلی است و در فصل پایانی، یک سری الگوهای طراحی برای نحوه ی سازماندهی مرکز محله ی سنگ تراش ها و فضای پیرامون آن ارائه گشته که هر یک آلترناتیوهایی برای طراحی دارند. در این پژوهش و بنا به رویکرد آن پیشنهاد شده طرح نهایی بر اساس انتخاب خود مردم ساکن در محله گزینش شود.