سلجوقیان که جزء قبایل ترک غُز(اُغز) بودند ، با غلبه بر غزنویان و حکومت های محلی در نیم? اول قرن پنجم هجری قمری، دولت خود را در ایران پایه گذاری کردند که با مرگ سلطان سنجر(552 ه.ق) حکومت آنان تضعیف شده ودر سال 590ه.ق با قتل طغرل بن ارسلان خاتمه یافت. در اوایل حکومت سلجوقی با تشکیل ارتش ثابت آن حکومت، غلامان نظامی و طبق? جدیدی از امیران وارد ساختارنظامی سلجوقیان شدند، و سپس در راستای تحولاتی که در عرص? سیاست و اقتصاد این دوره پیش آمد، این امرا به اقطاع داران بزرگ وحاکمان مناطق مختلف تبدیل شدند و بتدریج دراواخر دور? سلجوقیان با تلفیق سنت و رسم کهن اتابکی به سرپرستی شاهزادگان سلجوقی دست یافتند و به عنوان امرای اتابک بر قدرت خود افزوده و حکومتهای نسبتاً مستقلی تشکیل دادند. در این سیر قدرت یابی امیران ، خوارزمشاهیان نیز که ابتدا به عنوان امرای تابع سلجوقیان بر خوارزم حکم می راندند پس ازضعف و زوال حکومت سلجوقی مستقل شده و همان نهادها وتشکیلات دور? سلجوقی را در ساختار حکومتی خود به کار بردند. امیران در دور? خوارزمشاهیان نیز به عنوان اقطاع دار و اتابک تا پایان حکومت این سلسله که بدست مغولان منقرض شد به ایفای نقش در ساختار حکومتی پرداختند.