هدف پژوهش حاضر مطالعه ی میزان توجه به مبانی، اصول و روش های تعلیم و تربیت در آثار داستانی کودک نوجوان نویسندگان معاصر ایران می باشد و برای انجام آن از روش توصیفی ـ تحلیلی استفاده شده است. جامعه ی آماری در این پژوهش شامل آثار کلیه نویسندگان شاخص ادبیات کودک و نوجوان معاصر ایران می باشد که آثارشان در فاصله سال های بین (1385 ـ 1360) به چاپ رسیده است. از میان جامعه ی مورد نظر تعداد پنج کتاب از چهار داستان نویس به روش تصادفی ساده انتخاب گردید و به روش باردن مورد تحلیل محتوا و بررسی قرار گرفت. سوالهای اساسی پژوهش عبارتند از: «مبانی فلسفی، مبانی جامعه شناسی و روان شناختی در آثار داستانی نویسندگان معاصر کدام است؟» و «از چه اصول تربیتی و روش های آموزشی در این آثار استفاده شده است؟» به این منظور مبانی تعلیم و تربیتی از اطلاعات و اندیشه هایی که نظریه پردازان علوم تربیتی در حوزه جامعه شناختی، روانشناختی و فلسفی در مورد ماهیت رشد و رفتارهای اجتماعی کودکان و نوجوانان درباره ی نحوه ارتباط آنها با اجتماع، طبیعت و خویشتن خویش ارائه کرده اند استخراج و پس از خواندن هر داستان مشخص شد که آیا مولفه یاد شده در آن داستان وجود داشته است یا خیر، سپس در قالب جدول هایی با ذکر فراوانی تنظیم شدند. نتایج حاکی از آن است که در تحلیل کتابهای داستانی بیشترین میزان فراوانی با 96/27 درصد در اصول تعلیم و تربیتی و سپس در حوزه های فلسفی 11/27 درصد، جامعه شناختی 49/19 درصد، روان شناختی 13/13 درصد و روش های آموزشی با 28/12 درصد از کمترین میزان فراوانی برخوردار است. در مجموع مولفین این آثار برای انتقال مفاهیم به مخاطبان شان از مهمترین اصول و روش های تعلیم و تربیت در نگارش کتاب های خود کمک گرفته اند