نام پژوهشگر: امین زارع ریحان آبادی

بررسی روند خشکسالی برروی شوری خاک با استفاده از تصاویر هایپریون
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس - دانشکده علوم کشاورزی 1391
  امین زارع ریحان آبادی   حسینعلی بهرامی

خشکسالی پدیده طبیعی و اقلیمی است و درواقع بخشی از اقلیم یک منطقه محسوب می شود و تاثیرات محیطی، اجتماعی و اقتصادی چشمگیری دارد. بیشترین حجم خسارات ناشی از خشکسالی، متوجه بخش کشاورزی می باشد. در این تحقیق به بررسی خشکسالی با استفاده از شاخص های خشکسالی و تاثیر آن برروی شوری خاک به عنوان یکی از پارامترهای مهم در تولید و عملکرد گیاه پرداخته شده است. به منظور شناسایی شوری خاک با استفاده از تصاویر ماهواره ای هایپریون، 32 نمونه خاک از عمق 15- 0 سانتی متری از دشت ایوانکی در خروجی حوضه آبخیز حجله رود، مربوط به سال 2007 مورد استفاده قرار گرفت. پس از انجام تصحیحات برروی تصاویر هایپریون، در محیط gis مدل شوری و نقشه شوری برای این سال تهیه شد و نقشه شوری به 5 کلاس به ترتیب با مقادیرشوری 4-0، 8-4، 16-8، 32-16و 32 دسی زیمنس برمتر به بالاتر تقسیم بندی شد. به همین صورت مدل مورد نظر برروی تصاویر سال های 2002،2003،2004و 2005 اعمال گردید و نقشه شوری این سال ها حاصل شد. به موازات آن با استفاده از اطلاعات بارندگی ایوانکی، شاخص های خشکسالی spi و zsi نیز توسط نرم افزار dip برای منطقه تهیه گردید. نتایج نشان داد در سال 2002 وضعیت خشکسالی منطقه شدید بوده است و در سال های بعد از شدت خشکسالی منطقه کاسته شده و در سال 2007 به حالت ترسالی متوسط نزدیک شده بود. همچنین بررسی شوری نیز در این سال ها نشان داد که از سال 2002 تا 2007 از میزان مساحت کلاس های شوری 5،4و3 (شوری زیاد) به ترتیب 9/3، 1/4و2/1 درصد کاسته شده و به وسعت کلاس های دو و یک (مقادیر شوری کمتر) 3و4/4 درصد افزوده شده است. میزان تغییرات در کلاس های مختلف متفاوت بوده و تغییر در کلاس 3 نسبت به سایر کلاس ها کمتر بوده است. این نتایج تاثیر خشکسالی برروی شوری خاک را نشان داد، که با کاهش درجه خشکسالی از سال 2002 تا 2007 میزان شوری خاک نیز کاهش یافته است و به وسعت کلاس هایی با مقادیر شوری کمتر افزوده شده است. انجام تحقیقات و مطالعات بیشتر در این زمینه، توصیه می گردد.کلمات کلیدی: خشکسالی، شوری خاک، سنجش از دور، شاخص، تصاویر هایپریون، دشت ایوانکی