در نشخوارکنندگان و طیور ژن های فاکتور رشد شبه انسولینی نوع i و پروتئین پیوند شونده به فاکتور رشد شبه انسولینی نوع ii به عنوان یکی از مهم ترین ژن های کاندیدا و بزرگ اثر در زمینه بهبود صفات تولیدی و عملکردی به حساب می آیند. در نتیجه چند شکلی حاصل از این ژن ها در جمعیت مرغ های بومی و یا تجاری ممکن است در آنالیزهای فیلو ژنتیکی و همچنین به عنوان نشانگرهای ژنتیکی مناسب در برنامه های اصلاح نژادی طیور مورد استفاده قرار گیرند. به منظور شناسایی چند شکلی در جایگاه های ژنی igf-i و igfbp-ii از 400 قطعه مرغ های مولد ایستگاه اصلاح نژاد مرغ بومی مازندران به طور تصادفی خون گیری به عمل آمد. استخراج dna به روش نمکی بهینه یافته و تکثیر دو قطعه dna به اندازه های یک قطعه 621 جفت بازی از ناحیه 5?-utr ژن igf-i و یک قطعه 527 جفت بازی از ناحیه اینترون 2 ژن igfbp-ii توسط واکنش pcr با استفاده از جفت آغازگرهای اختصاصی صورت گرفت. در آنالیز تنوع آللی از دو آنزیم برشی psti و eco72i به ترتیب برای جایگاه های نشانگری igf-i و igfbp-ii استفاده شد. در ژن igf-i با استفاده از آنزیم برشی psti دو آلل b و b با فراوانی هر یک به ترتیب 71/0، 29/0 و سه ژنوتیپ bb، bb و bb با فراوانی هر یک به ترتیب 49/0، 44/0 و 07/0مشاهده شد. در ژن igfbp-ii با استفاده از آنزیم برشی eco72i دو آلل t و c با فراوانی هر یک به ترتیب 56/0، 44/0 و سه ژنوتیپ tt، tc و cc با فراوانی هر یک به ترتیب 23/0، 65/0 و 12/0مشاهده شد. آنالیز آماری داده های فنوتیپی نشان داد که جایگاه ژنی مورد بررسی در ژن igf-i در صفات تعداد کل تخم در دوره نسل گیری (345 تا 375 روزگی)، تعداد کل تخم در 5 ماه رکورد گیری، وزن تخم در زمان بلوغ و درصد جوجه درآوری در دوره نسل گیری اثر معنی دار داشت )05/0(p<. جایگاه ژنی مورد بررسی در ژن igfbp-ii در صفت وزن تخم در دوره نسل گیری اثر معنی دار داشت در این جایگاه نشانگری بین ژنوتیپ tt و tc در صفت شدت تخم گذاری اختلاف معنی دار مشاهده شد )05/0(p<.