لیشمانیوز به طیفی از بیماری ها اطلاق می شود که عامل آن گونه های مختلف لیشمانیا می باشد. این بیماری در شمار بیماری های مشترک انسان و حیوان قرار داشته و بسته به گونه ی انگل، به اشکال مختلف بالینی، از جمله ضایعات جلدی، جلدی- مخاطی و احشایی بروز می کند (44، 104). لیشمانیوز در 88 کشور (66 کشور در دنیای قدیم و 22 کشور در دنیای جدید) به صورت بومی وجود دارد. تقریباً 12 میلیون نفر آلوده به لیشمانیا هستند و 350 میلیون نفر نیز در خطر ابتلا به بیماری قرار دارند، سالانه 1 تا 5/1 میلیون بیمار جدید برای فرم جلدی بیماری و 500 هزار بیمار جدید برای فرم کشنده احشایی گزارش می شود (65). لیشمانیوز احشایی بیماری عفونی خطرناکی است که اگر سریع تشخیص و درمان نشود، میزان مرگ و میر بالایی در انسان خواهد داشت. لیشمانیوز احشایی در ایران از نوع مدیترانه-ای بوده و عامل آن لیشمانیا اینفانتوم، ناقل آن گونه هایی از پشه های خاکی جنس فلبوتوموس، و مخزن انگل، سگ و سگ سانان می باشد (65، 173). لیشمانیوز احشایی سگ، عفونت سیستمیک با علایم تب، کاهش وزن، بزرگ شدگی طحال و کبد، رنگ پریدگی غشاءهای مخاطی، خون ریزی از بینی، کم خونی و افزایش گلوبولین های خون می باشد. هم چنین ضایعات جلدی در بسیاری از سگ‎های آلوده دیده می شود (65، 173). تعداد قابل توجهی از سگ‎های آلوده به لیشمانیا اینفانتوم فاقد علایم بالینی هستند و این سگ‎ها می توانند منبع خطرناکی برای ابتلای انسان به لیشمانیوز باشند. تشخیص آنتی بادی های ضد لیشمانیا با استفاده از آزمون های سرولوژی مانند ایمونوفلورسانس غیر مستقیم ، الایزا وآزمون آگلوتیناسیون مستقیم روش هایی با حساسیت بالا برای تشخیص آلودگی در سگ‎ها می باشد که امکان شناسایی سگ‎های آلوده فاقد علایم بالینی را فراهم می کند. از بین روش های سرولوژی، آزمون ایمونوفلورسانس غیر مستقیم از حساسیت و ویژگی نزدیک 100 درصد برخوردار بوده و توسط سازمان جهانی سلامت حیوانات به عنوان آزمون سرولوژی استاندارد اعلام شده است (42، 64، 146). از سال 1319 که اولین بار توسط نلیگان لیشمانیوز سگ‎ها در ایران گزارش شد (124)، گزارش های بسیاری از مناطق مختلف ایران در رابطه با آلودگی سگ‎ها با این انگل ارائه شده است. شیوع سرمی آلودگی لیشمانیایی در سگ‎های مناطق مختلف ایران از 4/4 تا 6/21 درصد متغیر بوده و بیشترین میزان آلودگی از استان های شمال غرب کشور (اردبیل و آذربایجان شرقی) گزارش شده است (108). در شهر مشهد و مناطق اطرافی مثل: شاندیز و طرقبه، موارد متعددی از ابتلای بالینی سگ‎ها به لیشمانیوز مشاهده گردیده است (مشاهدات بالینی دامپزشکان). با توجه به این که بسیاری از سگ‎های آلوده به لیشمانیا اینفانتوم فاقد علایم بالینی هستند، می توان پیش بینی کرد که درصد قابل توجهی از سگ‎ها در شهر مشهد و مناطق اطرافی آلوده به انگل لیشمانیا باشند. برنامه ریزی های کلان بهداشتی در جهت کنترل و پیشگیری از لیشمانیوز در جمعیت انسانی بدون آگاهی از وضعیت انتشار موارد بالینی و تحت بالینی بیماری در جمعیت سگ‎های شهری امکان پذیر نیست. متولیان امور سلامت و بهداشت عمومی به ویژه در مناطق بومی لازم است با بررسی های سالانه در زمینه ی وضعیت آلودگی سگ‎ها به لیشمانیا، سگ‎های آلوده را حذف نمایند. در مطالعه ی حاضر با استفاده از آزمون های ایمونوفلورسانس غیر مستقیم و semi-nested pcr میزان شیوع آلودگی لیشمانیوز در سگ‎های مناطق مختلف مشهد تعیین گردید و هم چنین نسبت به تعیین گونه های لیشمانیا با استفاده از روش های ملکولی اقدام شد.