نام پژوهشگر: سید محمد جعفر مرتضوی

بررسی شخصیت اصلی رمان فارسی سال های 1386-1376
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه قم - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1390
  سید محمد جعفر مرتضوی   بهاءالدین اسکندری

تحقیق حاضر کوششی است برای فهم بهتر شخصیت اصلی رمان ایرانی در فاصله ی سال های 1386-1376 در تقابل و مواجه ی او با دنیایی که در آن زیست می کند. برای رسیدن به هدف فوق هجده رمان از آثاری که در این فاصله مورد توجه جشنواره های ادبی، نشریات معتبر و خوانندگان جدی ادبیات بوده است را برگزیده ایم و مواجه ی قهرمان رمان با حاکمیت درون رمان، نگاه او به دین و نهادهای دینی، سطح تحصیلات او و برخوردش با نهادهای آموزشی، حضورش در خانواده و تجربه اش از عشق، شغل و جایگاه اجتماعی طبقاتی اش، هنجارگرا یا هنجارگریز بودن او و همچنین انفعال و درون گرایی یا فعال و برون گرا بودن او را مشاهده کرده ایم و با توجه به برخورد او با هر کدام از این موضوعات، مختصات حیات اجتماعی او را در هر رمان به شکل جدا یافته و سپس در فصلی دیگر با مقایسه ی آن ها با یکدیگر ویژگی های عام شخصیت اصلی رمان ایرانی را در این سال ها نشان داده و نقد کرده ایم. در این مسیر به جنسیت قهرمان داستان توجه ویژه داشته ایم و بررسی کرده ایم که جنسیت او چگونه بر حیات اجتماعی او و همین طور نگاه او به دنیای اطرافش تاثیر گذاشته است. همچنین صدای زنانه را در داستان های این دهه شنیده و بازگو کرده ایم. باتوجه به تعداد محدود رمان های بررسی شده و گزینشی که ناگزیر در انتخاب آن ها بوده این پژوهش ادعای تعمیم نتایج خود را بر تمامی آثار چاپ شده در این دوره زمانی مکانی ندارد، ولی به هر حال مدعی تلاشی در فهم و بررسی شاخه ای تنومند و مهم از آثار چاپ شده در این دوره است.