چکیده : تخلفات ساختمانی در فقدان قوانین به هنگام و به روز شده و در مواردی در عدم اجرای قوانین موجود که در شرایط امروز پاسخگوی معضلات ساختمانی باشند، به شهرها تحمیل می شوند . هدف تحقیق : از اهداف اصلی این پژوهش بررسی عوامل موٌثر بر تخلفات ساختمانی و بررسی راهکارهای اجرائی جهت کاهش تخلفات ساختمانی می باشد . روش تحقیق : آزمون فرضیه آماری ابزار تحقیق : روشهای جمع آوری اطلاعات به صورت میدانی ، مصاحبه و پرسشنامه ای بوده و جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات از نرم افزار spss بهره گرفته شده است . در این تحقیق یک فرض اصلی مورد بررسی قرار گرفته و ضمن نتیجه گیری مبنی بر اینکه ناکارآمدی و ضعف قوانین موجود در حیطه ساخت و ساز، انگیزه های مادی و اقتصادی ، قابل خرید بودن تخلفات ساختمانی از طریق پرداخت جریمه و ضعف سیستم نظارتی بر عملکرد مهندسین ناظر از مهمترین عوامل موٌثر در بروز تخلفات ساختمانی هستند ، در خصوص نحوه عملکرد بهینه مراجع مختلف تخلفات ساختمانی از منظر قانون گذاری ، نظارت ، کنترل و اجرا ، راهکارهایی متناسب با وضع موجود و آتی شهرها ارائه گردیده است. نتیجه گیری : بررسی روند شهرسازی و معماری کشورمان طی دهه اخیر نشان می دهد که در تمامی شهرهای کشور و به ویژه تهران ، بدقوارگی و آشفتگی چنان بر شهرهای ما سایه افکنده که رها شدن از آن تلاش بسیار و زمان طولانی می خواهد . چنانچه نوع تخلفات ساختمانی و علل انجام آن در شهر تهران با روش علمی و مستند مورد بررسی قرار گیرد ، نقاط ضعف و قوت طرحهای توسعه شهری اعم از طرحهای جامع و تفصیلی و همچنین علل انجام تخلفات ساختمانی ، مشخص می شود و بر این اساس با ابزارهای کنترل ، جریان عظیم ساخت و ساز در مسیر از پیش تعیین شده و در قالب طرحهای توسعه شهری هدایت می گردد .