چکیده پایان نامه ( شامل خلاصه، اهداف، روش های اجرا و نتایج به دست آمده ): موسیقی و معماری هر دو از گرایشهای اصیل هنرهای ایران زمین بوده اند که تا به امروز نیز آوازه شاهکارهای معماری ایرانی در جهان و تاثیر موسیقی ایرانی بر موسیقی دنیا انکار ناپذیر می باشد . چه بسا بعضی عوامل در کمرنگ نشان دادن این دو گرایش هنری بخصوص موسیقی ایران اعم از سنتی و مردمی نقش بازی کرده اند . ولیکن اصالت همیشه اصالت است و حفظ اصالت ایرانی و طبقه ما ایرانیان از اساسی ترین عوامل در حفظ و رشد موسیقی ایران ایجاد شرایط و زمینه های مناسب برای پرورش و شکوفایی استعداد ها و نیز شرایطی برای به نمایش گذاردن آموخته ها و استعداد هایمان می باشد .به سبب فراهم آمدن این شرایط به وجود آوردن مجموعه ای نیاز می‎باشد که هم محیطی برای شناساندن موسیقی باشد و هم این مجموعه قابلیت برگزاری اجراهای ملی ـ علمی ـ کلاسیک و مردمی و سنتی و موسیقی دیگر ملل را داشته باشد . چرا که آشنایی و شناساندن انواع موسیقی، چه ایرانی و چه غیر ایرانی در سیر کمالی امر موسیقی برای هنرجویان و هنرمندان و مردم عادی نقش بسزایی دارد. هر چند که حوزه این بحث از گستردگی خاصی (به واسطه چند جانبه بودن آن ) برخوردار است و تهیه قالبی خاص برای آن دشوار می نماید. سعی خواهد شد مطالب تا حد امکان مختصر بیان شوند و از بخش هایی که به طور عام راجع به هر مجموعه معماری قابل طرح است از یک طرف و از بحث های کاملا تخصصی موسیقی و آکوستیک از طرف دیگر اجتناب شود ، تا از اطاعه کلام و غیر قابل استفاده عام شدن آن جلوگیری شود. (دامنه بحث های موسیقی تا جایی که برای طراحی مجموعه نیاز باشد استفاده می شود.) مجموعه این عوامل مرا بر آن داشت که پروژه پایانی خود را مجموعه ای جهت اجرا , آموزش و معرفی و نیز برجسته کردن جایگاه فرهنگ موسیقی در نظر گیرم و از آنجا که عمومیت بخشیدن به این مجموعه « در مقابل انحصاری بودن مجموعه برای افراد خاص » مدنظر اینجانب بوده مرکز گفتمان موسیقی تهران را عنوان پروژه خویش قراردادم و سایت پروژه را ولنجک در قسمت شمالی شهر تهران در نظر گرفتم . در طراحی مرکز گفتمان موسیقی سعی شده است از ویژگیهای مفهومی بین دو هنر معماری و موسیقی در جهت طراحی فضایی که هم پاسخگوی نیازهای معنوی و حس زیبایی شناسی هنرمندان و هم جنبه های عملکردی و مادی باشد،استفاده گردد.

آنچه در این مجموعه به بحث به بهانه معماری ، معماری نه به معنای خاص این حرفه است و نه جدا از مسائل زندگی شهری ، که در مفهوم ویژه معماری نمی گنجد بلکه به معنای عام و مرتبط با زندگی ودرک آن توسط مردم است . زندگی فردی و اجتماعی ، امروزه عمدتا در رابطه با دو نوع آموزش ناخود آگاه شکل می گیرد: نوع اول:آموزش مستقیم از طریق وسایل وامکانات انتقال مفاهیم به صورت جمعی است .کتاب ، مجلات ، روزنامه ،رادیو ، تلویزیون ، مکالمات روزمره (تصادفا در تاکسی) ویا بنا بر یک موقعیت پیش بینی شده مثلا در یک مهمانی ، آموزشهای ذهنی مستقیم را سبب می شوند که افراد و گروها ، بنا بر حساسیت هاو میل های درونی خود آن را کسب می کنند .با توجه به اینکه این موارد ، آموزش های ناخودآگاه را ، نسبت به آموزش هایی که با خواست شخصی به دنبال آنها می رویم ، به ما می دهند ، خارج از کنترل ما هستند بدون اختصاص وقت خاصی برای آموزش ، بلکه در متن زندگی روزمره و عادی به سهولت کسب می شوند؛ در جهت رشد فرهنگی و خواه بر خلاف آن. نوع دوم،آموزشی عینی است در کنار آموزشهای فوق.فضاهای معماری و شهری که حرکات و سکون های زندگی شهری در قالب ها و روابط درونی و بیرونی آن جای می گیرد . از لحاظ شکل فضا ، نوع ارتباط و نظم خاص و یا بی نظم بودن ، تاثیرات عمیقی بر زندگی فردی و اجتماعی ما دارند.هر چند که در برابر تحمیلات فرهنگی آموزشهای نوع اول ، به دلیل مستقیم بودن ، تنوع و تضاد برخی آموزشها با دیگری، مقاومت فردی و اجتماعی چندان مشکل نخواهد بود و زمینه برای تفکر در انتخاب وبذیرش وسیع تر است. اما در برابر آموزش های نوع دوم، مسئله به صورت دیگری طرح می شود.از یک سو غالب های مسلط فرهنگی و اقتصادی و امکانات و مقتضیات مربوط به زمان و مکان، در یکنواخت کردن شکل کیری فضاهای معماری وشهری، تحمیلات وتاثیرات بسیار زیاد دارند واین یکنواختی همراه با زمینه برخورد وسیعی که همواره میان انسان وفضای معماری وجود دارد باعث میشود که خلق و خوی ما آنچنان با آن هماهنگ گردد که هیچ نوع آموزش دیگری این همه عمیق ومتاثر نمی تواند باشدو از سوی دیگر تاثیرات این نوع آموزش به دلیل غیر مستقیم بودن ناخودآگاه ومقاومت ناپذیر است تا آن جا که ما غالبا متوجه این تاثیرات نمی شویم . حال سئوال این است که آیا باغ کتاب به عنوان یک فضای شهری در مقیاس محله می تواند بستری باشد برای هر دو نوع آموزش ( ذهنی مستقیم و عینی) که بتواند موجب گفتگوی خلاق بین شهروندان و شهر شود و تجربه های اجتماعی در مقیاس های مختلف صورت گیرد به گونه ای که حوادث با مکان درآفرند و مکان خاطره های جمعی شهروندان را در خود انباشت نماید و فضا بتواند نمایش بسیار قوی پیدا کند که در تمایلات و نیاز های اساسی شهروندان در نظر گرفته شده و او نقش خودرا به عنوان بازیگر اجتماعی در تولید و بازتولید فضای اجتماعی ، فضای شهری و حیات مدنی ایفا کند. (افسرمنش تهرانی ،مسعود،مجله سوره بهمن 69)

ما برای گذر از استرس ها و هیاهوی جامعه امروزی نیاز به فضایی داریم که همانند دریچه ای باشد. که انسان را از سیاهی ها بیرون کند و به فضایی شاد ،آرامش بخش و زنده متصل سازد. روح معماری چیزی است که می تواند به ما در رسیدن به چنین فضایی کمک کند. به گفته استون هال « معماری تنها متکی بر تکنولوژی نیست بلکه جنبه هایی غیر انسانی هم دارد و فضاهای شاعرانه را پیشنهاد می کند که هدف اصلی آن خدمت به انسان برای یافتن خویشتن و شرایط خویشتن است.» وی عقیده دارد معماری نمی تواند و نباید تنها در حد یک تصویر یا در حد وسیله ای برای بیان اطلاعات تنزل یابد بلکه هدف آن بیان زندگی در شرایط خاص خود است. طراحی یک مرکز هنری با تاکید بر زندگی و پرورش جان پاسخگوی مناسبی برای خلوت در این شهرهای خاکستری می باشد. همه مردم جهان هستی دارای آرزوی مشترکی می باشند که آن رویای زندگی سالم و متعادل است. در شهر ها و کشور های جهان که با تکامل و صنعت ادامه پیدا کرده اند مردم به طور فزاینده به دنبال عقب نشینی از مشغله ها و زندگی پر استرس هستند. این میل روز افزون به پیدا کردن پناهگاه در طبیعت و ایجاد آرامش در زندگی باعث ایجاد این مرکز شده است. این واقعیت که طبیعت همواره زیستگاه انسان بوده، او را واداشته تا آنجا که توان دارد ، آن را بشناسد. تاریخ اندیشه و آگاهی های انسان پر است از برداشت ها و شناخت ها وتفسیرهایی که او درباره طبیعت و پدیده ها و نمودهای آن به دست آورده و نیز پر است از تکامل ابزارها، دستگاه ها و چگونگی دگرگون کردن طبیعت برای دستیابی به زندگی آسوده تر. انسان به طبیعت هم نیاز کالبدی و هم نیاز روانی دارد و از این رو رابطه ای بین انسان و طبیعت برقرار است. رابطه ای که در آن طبیعت با انسان و انسان با طبیعت همواره سازگار گشته است. ما از همان موادی ساخته شده ایم که در زمین و آب و هوا موجود است. ما جزیی از طبیعت هستیم ، روان از کالبد جداشدنی نیست. مرکز فرهنگ و هنر بر درک واقعیت مردم استوار است. جایی که از هر واکنش و پاسخ های مختلف انسان برای محیط اطرافش ،درک های فردی و منحصر به فردی دارد. ما دوست داریم بفهمیم که یک عمل نمایشی یا عملکرد به عنوان مجموعه ای از ابزار _هنگامی که با مردم دیگر به اشتراک گذاشته می شود _ چگونه زندگی را به عنوان بخشی از احساسات ،افکار یا هر فرم و پروسه ذهنی دیگر به ارمغان می آورد. اهمیت مفهوم مکان به عنوان طرف مقابل فضا از ضرورت تجزیه و تحلیل تاثیر فرهنگ از تکنولوژی در اثر هنری می آید. خانه فرهنگ و هنر فضایی است که در آن پرورش متن و تصویر صورت می گیرد . از این رو فردی که وارد خانه فرهنگ و هنر می شود هویت خود را پیدا کرده، دوباره متولد و تبدیل به فردی جدید شده و درنتیجه منجر به ایجاد جامعه ای جدید خواهد شد. در این پروژه 2 مساله در نظر گرفته شده است: • ایجاد مکانی برای جدایی از هیاهوی شهری و پرورش جان • ایجاد فضایی برای ارتقاء فعالیتهای فرهنگی در شهر گرگان با توجه به فرهنگ خاصش که به 72 ملت مشهور شده است گونه های مختلفی از فرهنگ را می توانیم در آن ببینیم از ترکمن، فارس، ترک ،قزاق ، کرد و.... علاوه بر احتیاج این منطقه به یک مرکز فرهنگی می توان از فرهنگ هر قوم و نوع هنر آن ها نیز در ایجاد یک مرکز هنری با رویکرد پرورش جان کمک گرفت. با توجه به این دو مساله طراحی مجموعه فرهنگی و هنری در زمینه ایجاد پیوند بین هنر ،فرهنگ و انسان و روح معماری و در نهایت خلق ایده کارکردی منطبق با بستر موجود از اهمیت ویژه ای برخوردار است. فرهنگ ، هنر ، روح معماری و انسان چهاررکن اساسی یک مرکز فرهنگی و هنری می باشد که هر کدام باید برای یک طراحی خوب در نظر گرفته شود. • شناخت انسان و نیازهای آن • شناساندن فرهنگ و هنر منطقه و برطرف کردن نیاز های آن • تاکید بر زندگی و پرورش جان • استفاده از هنر و معماری برای پرورش روح • ایجاد فضایی امن ، زیبا و با کیفیت • توجه و تاکید بر فضای معماری برای ایجاد آرامش • ایجاد فضایی برای روابط اجتماعی و ارتباط سالم بین انسانها • موقعیت مجموعه در شهر و مکان قرارگیری • پیوند با محیط طبیعی و محیط های ساخته شده اطراف • قابلیت دسترسی آسان عموم مردم رعایت معیارهای فوق جزء اهداف اصلی طرح می باشد. ایجاد یک مرکز فرهنگی هنری با شرایط فوق باعث ارتقاء فکری جامعه نسبت به آن خواهد شد و در نهایت تولید الگویی قابل تعمیم در دیگر مناطق ایران می باشد. فرایند طراحی ساختمان های درمانی از یک چارچوب مشخص تشکیل شده که ناشی از تعامل چهار نوع تفکر است. • طراحان: که روند طراحی و محصول نهایی تا اندازه بسیاری متاثر از فکر و اندیشه این گروه است. • استفاده کنندگان: که نقش اساسی در انجام پروژه دارند مخصوصا مردم بومی که در روند طراحی تاثیر بسزایی می گذارند. که می توان با تمهیداتی چون مصاحبه و مشاهدات میدانی از دید گاه های این گروه استفاده کرد. • کارفرما: کارفرما جزو گروه هایی است که محدودیت هایی را جهت فرایند طراحی ایجاد می کند. • قانون گذار: ارگانهایی مربوط و ضوابط و استانداردهای ساخت و طراحی نیز محدودیت هایی را در طراحی ایجاد می نمایند. تمام مواد بالا ممکن است کم و بیش محدودیت هایی را برای طراح بوجود می آورد که باید با بکارگیری درست موارد فوق و استفاده از نقاط مثبت نمونه های انجام شده بهترین طراحی را انجام دهد. واژه های کلیدی انسان ، فرهنگ ، هنر، روح معماری، زندگی ، پرورش جان ، فضا

موضوع رساله طراحی مجتمع چند منظوره ،تحقیقی است پیرامون طراحی یک مجتمع چندمنظوره خدماتی،اقامتی وتفریحی ، بادر نظر گرفتن رویکرد مفاهیم ماژولاریتی. در این تیپ ساختمانهای چند منظوره، ایجاد یک بنا و ساختمان یکپارچه چالش سختی است ،که تنها با یک معماری خوب ممکن است. استفاده از مفاهیم نظری پیمانه ایی که در ایجاد هستی نقش دارند این امکان را به ما میدهدکه چنین ساختمانی ایجاد گردد. ترکیب فضاهای متفاوت وایجاد یک کلیت متمرکز در عین حال مجزا بدان گونه که در تعریف یک سیستم داریم با در نظر گرفتن مفاهیم پیمانه ایی ممکن میباشد . از جمله مفاهیم ماژولاریتی میتوان به دو مفهوم اصلی یکی "اصل تضاد" و دیگری"اصل حرکت" اشاره کرد.در واقع تفکرسیستمی برپایه وجود تضاد در تمام شئونات هستی بنیاد نهاده شده است و اصل تضاد پیشنیاز اصل مهم دیگری در تفکر سیستمی به نام اصل حرکت است . هنگامی که دامنه کاربرد این دو اصل را به معماری وارد کنیم در میابیم معماری وساختن چیزی وامدار وجود تضاد است و بر اثر این تضاد درونی حرکت به سوی تکامل شکل می‏یابد. عمق فلسفه تضاد در معماری در فلسفه دیکانستراکشن دیده میشود. نظریه دیکانستراکشن جهان را به عنوان زمینه هایی از تفاوت ها می دید و این تضاد ها را در معماری شکل می داد و این نقطه آغاز پروژه است ،جایی که پیچیدگی ها و تضاد از دل تقابل های درونی پروژه بیرون می آید. و ساختمان چند منظوره ما شکل میگیرد.

این پایان نامه پس از بررسی مفهوم هنر درمانی به طراحی مجتمع فرهنگی در منطقه 22 تهران پرداخته است.همانطور که میدانیم مراکز فرهنگی مهمترین فضاهای مطلوب به منظور پرورش روح و جسم افراد جامعه می باشد. با گسترده شدن بیماری های افسردگی و اختلالات عصبی طراحی مرکزی برای پیشگیری و درمان این بیماری ها با استفاده از ایجاد حس هیجان و آرامش،مورد نظر بوده است.یکی از روش های مختلف درمان،روان درمانگری است که در این میان هنر درمانی که از اواسط قرن بیستم مطرح شد از جایگاه ویژه ای برخوردار است.برای استفاده از این نوع درمان نیازمند بنایی هستیم که علاوه بر دارا بودن روح فرهنگی،بتوان بخش های مختلف هنر درمانی را در خود جای دهد و نیاز های فنی،جسمی و روحی استفاده کنندگان را،با در نظر گرفتن علم روانشناسی محیط برآورده سازد.معماری این مرکز با ایجاد فضایی نرم و پیوسته با آسمان و زمین و ترکیب معماری با طبیعت به عنوان دو جزء جدانشدنی،در پی ایجاد آرامش و درمان پنهان به وسیله طبیعت و هنر،همچنین باز آفرینی معناو حس زندگی است. در این پروژه سعی شده که با استفاده از مغهوم هنر مکانی خلق شود که در آن انسان ها ،کیفیت جدیدی از آرامش و سکون را تجربه کنند و در ی کلام لطافت زندگی را لمس کنند